پيامدهاي نگاه قرآني تني چند از صاحب‌نظران و شاعران به ابتلا و صبر در رويارويي با بيماري كرونا

يكي از مسائل مهمّ و پرتكرار زندگي بشر در طول تاريخ زندگي فردي و اجتماعي او دچار شدن به انواع موانع، مشكلات، و حوادث ناگهانيِ فراگير طبيعي و گريزناپذير، ازجمله‌ بيماري‌هاي گسترده و با شيوع بالا همراه با تلفات جاني و مالي بسيار و نيز برخي ابتلائات خودخواسته، مانند جنگ‌هاي گسترده و ويرانگر، بوده‌است كه بيشتر با نام‌هايي مانند «گرفتاري، بلا، ابتلاء، مصيبت، و... » از آنها يادشده‌است. چگونگي روبه‌رو شدن افراد و اجتماعات بشري با اين دست روي‌دادها و عبور از آنها نيز از مسائل مهمّي بوده‌است كه با افكار و احساسات و نگرش آنها به هستي، يعني جهان‌بيني و مذهب و مسلك و فرهنگ انسان‌ها ارتباطي تنگاتنگ داشته‌است. موحّدان و ازجمله مسلمانان براساس آموزه‌هاي ديني و مذهبي خود و با الهام از كتاب‌هاي آسمانيِ پيامبران الهي، نگاهي اغلب متفاوت به اين دست مسائل داشته‌اند و به‌تبعِ آن نحوه‌ي مواجهه‌ي آنان با مسئله‌ي بلاهاي همگاني نيز متفاوت بوده و داراي نتايجي متناسب با اعتقادات و فرهنگ آنها دربرداشته‌است. در طول تاريخ، جوامع اسلامي با شدّت و ضعف همواره قرآن كريم را منبع الهام در مسائل گوناگون زندگي فردي و اجتماعي خود دانسته و براي رويارويي با انواع موانع، مشكلات، و حوادث ناگهاني از آن استمدادجسته‌اند. شاعران مسلمان نيز همواره از آبشخور قرآن و آموزه‌هاي وحياني بهره‌جسته‌ و انديشه‌ها و عواطف و تجربه‌هاي خود را كه با آن آموزه‌ها گره‌خورده‌است، در موضوع بلا و ابتلائات گوناگون با زبان شعر بيان‌كرده و در بسلامت عبوردادن هم‌كيشان، بلكه جامعه‌ي بشري از آن ابتلائات نقشي بسزا ايفاكرده‌اند. نگارنده در اين نوشتار بر آن بوده‌است تا با روش توصيفي‌ـ‌تحليلي، نگاه قرآني و حِكمي صاحب‌نظران و شاعران فارسي‌زبان را در موضوع بلا و چگونگي مواجه‌شدن با آن و مفهوم و اهمّيّت صبر و پيامدهاي اين نگاه منبعث از وحي الهي را تبيين‌نمايد و با نتيجه‌گيري از آن، تكاليف مسلمانان در دوره‌ي شيوع بيماري كرونا را بيان‌كند. رضا و تسليم، اعتماد و حُسن ظنّ به خداوند حكيم، صبر، توكّل، ايستادگي، اميدواري به لطف الهي، سفارش به پذيرش حقّ و صبر و نهي از ضدّ آن، عبرت‌پذيري از وقوع و پيامدهاي بلا و ابتلا، مسئوليّت‌پذيري و اقدام به اعمال خير، و مانند آن، همه چيزهايي است كه فرد و جامعه‌ي مسلمان از اعتقادات راستين خود دريافت و تلاش‌مي‌كنند به آنها آراسته شوند و هر فرد بايد درحدّ وُسع خويش در جامعه به ترويج آنها همّت‌گمارد