كفران نعمت به مثابه عامل انحطاط تمدن اسلامي

كفران نعمت يعني ناشكري و ناديده گرفتن نعمتهاي خداوند، كه به انسان ارزاني داشته است. گويا شخص با كفران نعمت، نعمت را مي‌پوشاند و آن را انكار مي‌كند و يا حق آن را به درستي ادا نمي‌‌كند. همانگونه كه شكر نعمت، موجب فزوني نعمت مي‌گردد؛ كفران نعمت نيز باعث كاهش و نقصان آن مي‌شود. كفران هر نعمتي آثار منفي و بازدارنده بر آن نعمت دارد. از جمله نعمت­هاي بزرگ خداوند، براي جامعه بشري، نعمت تمدن اسلامي است كه پايه گذار آن پيامبر گرامي اسلام (ص) بود. اين تمدن در طول تاريخ، دستخوش تحول و مع‌الاسف در اثر عوامل مختلفي اقتصادي، سياسي، اجتماعي، اخلاقي و... دچار انحطاط گرديده است. بر اساس مدعاي اين تحقيق، كفران نعمت، يكي از عوامل انحطاط تمدن اسلامي به شمار مي‌رود؛ از اينرو ضرورت دارد كه كفران نعمت به مثابه عامل انحطاط تمدن اسلامي، مورد بحث و بررسي قرارگيرد تا تمدن نوين اسلامي، از عواقب و پيامدهاي ناگوار آن، مصون ماند. اين مسأله به شيوه كتابخانه‌اي و روش توصيفي و تحليلي مورد بررسي قرارگرفته و نشان خواهيم داد كه كفران نعمت چه اثري مي‌تواند بر تمدن اسلامي داشته باشد؛ تا كنون به اين موضوع اين‌گونه و با اين ‌رويكرد هنوز پرداخته نشده است. با توجه به آيات و روايات، كفران نعمت در تمدن اسلامي يا بر خود نعمت تأثير مي‌گذارد يا بر صاحب نعمت، تأثير كفران نعمت بر نعمت، يا باعث زوال نعمت مي‌شود يا نعمت را به نقمت و بلا مبدل مي‌كند؛ چنانچه نعمت‌ها زوال پذيرد و به انحطاط كشيده شود، يا به نقمت مبدل گردد؛ تمدن نيز به انحطاط مي‌گرايد