نقش عقلانيت و همگرايي مكتب حنفيه در شكل گيري تمدن نوين اسلامي

تمدن اسلامي منشأ و منبع تحولات بزرگ در حوزه هاي مختلف علمي، اجتماعي و سياسي بوده است و تمدن اسلامي معلول مكاتب مختلف و گوناگون است كه هر مكتب و انديشه به اندازه ي توان خود در رشد و تعالي اين تمدن نقش داشته است و در اين ميان شهسوار فقاهت ابوحنيفه و پيروان مشعل به دستان او با الهام و قرائت استدلالي خويش، از آيات بينات كتاب آسماني (قرآن) و سنت نبوي، شيرازه بند مكتب عقلانيت فقهي را در ميان مكتب هاي اجتهادي فقهي، مكتب خردگرا و رأي سالاري و راه هاي ماندگاري و جاودانگي آموزه هاي اسلامي را فرا زماني و مكاني ترسيم نمودند و فقه حنفي شيوه كمال يافته و نظام مند «مكتب اهل رأي» گرديد. اين پژوهش نقش فقه حنفيه را در شكل گيري تمدن نوين اسلامي، با روش كتابخانه اي، توصيفي- تحليلي و با تكيه بر منابع فقهي و حقوقي مورد بررسي و ارزيابي قرار داده است كه يافته ها و دست آوردهاي آن را مي توان چنين برشمرد: رئوس انديشه‌ي عقلاني تمدني حنفيان در جهت‌گيري‌هاي كلان تمدني تبيين شده است، واقع گرايي و عقلي بودن فقه حنفي حلقه وصل امت ها و ملت ها در طول تاريخ بوده است، انسان شناسي حنفيان در باب توجه به زنان، ذميان و تازه مسلمانان در شكل گيري تمدن نوين اسلامي نقش برجسته داشته و همدلانه بودن ديدگاه هاي فقهي ابوحنيفه و عقلانيت معاصر در ايجاد زندگي مسالمت آميز همطراز بوده و تمدن نوين اسلامي در اصل، امتداد تمدن پربار گذشته اسلامي است. ميراث گران سنگ كلامي و فقهي مذهب حنفيه در كنار ساير مذاهب استعداد همچون گذشته، نقش ارزنده در زندگي مسالمت آميز در شكل گيري تمدن نوين اسلامي دارد