مدل هنجاري رويارويي با دشمن از منظر نهج‌البلاغه

اسلام تنها دين جامعيست كه در تمامي ابعاد فردي و اجتماعي داراي اصول و قوانيني است و به روش ها و هنجارها به فراخور هر موضوعي و با اقتضائات خاصي توصيه و سفارش مي نمايد؛ با اين توصيف، پژوهش حاضر به بررسي و استخراج اصول و قواعد هنجاري و چگونگي مواجهه با دشمن از ديدگاه اميرمؤمنان علي عليه‌السلام، با تمركز بر گزاره‌هاي نهج‌البلاغه اعم از گزاره هاي اخباري و انشائي پرداخته و سعي دارد مدلي قابل قبول ارائه و تدوين نمايد. تكنيك گردآوري اطلاعات، به صورت اسنادي- كتابخانه‌اي و روش تجزيه و تحليل، از نوع توصيفي – تحليلي و مبتني بر تحليل محتواست. رهيافت ها و نتايج، حاكي از آن است كه مدل مواجهه حضرت دربرگيرنده شيوه هاي خاصي است كه اين شيوه ها را در دو حوزه برخورد با دشمن داخلي و برخورد با دشمن خارجي با مواردي همچون عفو و گذشت، مدارا كردن، خيرخواهي، رعايت اعتدال در برخورد با دشمن، پرهيز از انتقام جويي، پرهيز از شروع جنگ، مجازات عادلانه دشمن در حوزه هنجارهاي داخلي و مواردي همانند مهلت دادن براي بازگشت، تأمل در پذيرش پيشنهاد صلح، هشياري پس از پذيرش صلح، شفافيت در تدوين عهد و پيمان، پرهيز از پيمان شكني، رعايت اصول انساني در جنگ، رعايت اصول نظامي، پرهيز از خوش بيني، مقابله به مثل، اجتناب از تسليم‌شدن و پرهيز از ناسزاگويي به دشمن در حوزه هنجارهاي برخورد با دشمن خارجي مي توان تقسيم بندي كرده و مدل هنجاري را طراحي و تحليل نمود.