گزينش لاين‌هاي پيشرفته كنجد به روش چند صفتي در شرايط كم آبياري در منطقه مغان

بمنظور گزينش لاين‌هاي پيشرفته كنجد به روش چند صفتي در شرايط كم آبياري در منطقه مغان، آزمايشي در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال 1399 به اجرا در آمد. مواد ژنتيكي مورد ارزيابي در اين بررسي شامل 18 لاين برتر انتخابي به همراه رقم شاهد اولتان بودند. در طول فصل رشد صفات مختلف مانند روز تا شروع گلدهي، طول دوره رشد، ارتفاع بوته، ارتفاع اولين كپسول، تعداد كپسول در بوته، طول كپسول، قطر ساقه، تعداد دانه در كپسول، وزن هزار دانه و عملكرد دانه در هكتار اندازه‌گيري شدند. همچنين واكنش ژنوتيپ‌ها از نظر آلودگي به بيماري بوته‌ميري فوزاريومي تعيين شد. نتايج تجزيه گرافيكي باي‌پلات ژنوتيپهاي كنجد نشان داد كه دو مولفه اول در مجموع 6/69 درصد تغييرات مربوط به واريانس صفات را توجيه كردند. از اين تغييرات 5/43 درصد مربوط به مولفه اول و 1/26 درصد مربوط به مولفه دوم بود. بر اساس ارزيابي ژنوتيپها به طور همزمان براي دو صفت عملكرد دانه و طول دوره رشد، ژنوتيپ G3 بيشترين عملكرد دانه و كمترين طول دوره رويش را به طور همزمان داشت. در كل، نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه ژنوتيپ‌هاي G3، G8، G1 و G15 با عملكرد دانه بالاتر از رقم شاهد اولتان، دوريش رويش كوتاه‌تر و آلودگي كمتر به بيماري پژمردگي فوزاريومي بوته به عنوان لاين‌هاي اميدبخش قابليت ورود به آزمايش‌هاي سازگاري به منظور معرفي رقم در منطقه مغان را داشتند.