سكولاريسم مذهبي و انسداد گفتگو در ايران

يكي از اصليترين پيش نيازهاي فكري و اجتماعي تدوين الگوي اسلامي ايراني پيشرفت، ايجاد يك فضاي گفتگوي واقعي، اصيل و زنده در ميان انديشمندان ايراني است. مدعاي اصلي اين مقاله اين است كه ايجاد اين گستره فكري و فضاي گفتماني جز با حذف موانع آن محقق نمي شود كه از مهمترين اين موانع پديده سكولاريسم مذهبي است. استدلال اين مقاله درباره لزوم موضع گيري انديشمندان ديني درباره سكولاريسم مذهبي در قالب چهار ادعاي اساسي مطرح شده است. نخست اينكه پديده اي بنام سكولاريسم مذهبي وجود دارد، كه با عملكرد آن، علت تحقق پذيري سكولاريسم( دين پيرايي)از زندگي است. دوم، هويتي وجود دارد با نام سكولاريسم فلسفي ، كسي كه به دفاع عقلاني و فلسفي از سكولاريسم مي پردازد. سكولارهاي فلسفي خود شامل دو گروه است: مومنان سكولار و عير مومنان سكولار. سوم، اگر در جامعه اي عملا سكولاريسم مذهبي مستقر و به بافت فكري جامعه پيوسته گردد، آنگاه بهترين زمينه براي ورود سكولاريسم فلسفي فراهم خواهد بود. چهارم، انديشمندان ديني غير سكولار(مومنان غير سكولار) نمي توانند بدون توجه و حساسيت نسبت به مظاهر سكولاريسم مذهبي در ايران، تنها به نقد فيلسوف ديني سكولار(مومنان سكولار) بپردازند. گفتگوي واقعي در ميان انديشمندان ديني با اين رويه محقق نخواهد شد. تعليق در انجام اين وظيفه، از مهمترين موانع شكل گيري گفتگوي اصيل در جامعه و به واقع، مهمرتين عامل انسداد مسير گفتگو جدي و عميق ايراني و ايجاد فضاي گفتماني انديشه پيشرفت است.