چكيده فارسي :
در اين مطالعه مروري، به اختصار در مورد تعدادي از بيماري هاي عفوني و متابوليكي شايع در گله هاي گاو شيري هلشتاين ايران بحث مي شود. نتايج اين پژوهش مبتني بر آناليز داده هاي ميداني از سطح حداقل 3 تا 16 گله بزرگ گاو شيري واقع در استان هاي اصفهان، تهران و خراسان رضوي است كه طي دو دهه گذشته (1400-1380) جمع آوري شده است. ميزان وقوع تب برفكي 0/43%، تب شير 3/1%، جابجايي شيردان 3/3%، جفت ماندگي 3/12%، سقط جنين 4/15%، لنگش 6/13%، عفونت رحمي 2/13%، و مرده زايي 2/4% برآورد گرديد. كاهش توليد شير ناشي از بيماري ها به ازاي هر مورد وقوع و يك گاو در هر دوره شيردهي از حداقل 130 كيلوگرم براي عفونت رحمي تا بيش از 2170 كيلوگرم براي سقط سنگين برآورد شد. برخي از بيماري هاي (مثل عفونت رحمي، جفت ماندگي و مرده زايي) تاثيرمعني داري بر تركيبات شير نداشتند در حالي جابجايي شيردان توليد چربي و پروتئين شير را حدود 50-40 كيلوگرم كاهش مي دهد. تمام بيماري ها با افزايش روزهاي باز از حداقل 12 روز (تب شير) تا 132 روز (سقط سنگين)، عملكرد توليدمثلي را كاهش مي دهند. با استفاده از مدل هاي زيست- اقتصادي و روش بودجه بندي جزئي زيان مالي از هر مورد وقوع تب برفكي 97697، تب شير14950، جفت ماندگي 10972، سقط جنين 27673، لنگش 11395، عفونت رحمي 22722، و مرده زايي 131320 هزار ريال محاسبه شد. نتايج اين تحقيق مي تواند تدوين شاخص انتخاب ژنتيكي براي مقاومت به بيماري و همچنين تجزيه و تحليل هزينه فايده كنترل و پيشگيري اين بيماري ها مورد استفاده قرار گيرد.
چكيده لاتين :
In the review study, some of the common infectious and metabolic diseases in Holstein dairy cows of Iran have been briefly discussed. The results of the present research are based on field data collected during the last two decades (2001-2021) at least from 3 to 16 large dairy farms located in Isfahan, Tehran, and Khorasan Razavi provinces of Iran. Incidence rates were estimated to be 43.0% for Foot and Mouth Disease (FMD), 1.3% for milk fever (MF), 3.3% for displaced abomasum (DA), 12.3% for retained placenta (RP), 15.4% for abortion (AB), 13.6% for lameness (LAM), 13.2% for metritis (MTR), and 4.2% for stillbirth (SB). A case of disease reduces 305-day milk yield by at least 130 kg in MTR to over 2170 kg in AB per cow per lactation. Some diseases (e.g. MTR, RP, and SB) have no significant effect on milk components whereas DA decreases fat and protein yields about 40-50 kg per cow per lactation. All studied diseases by increasing in days open from at least 12 days (MF) to 132 days (heavy AB), reduce reproductive performance. Financial losses of diseases estimated using bio-economic modeling or partial budgeting method were 1000 × Iran Rials (TIRs) 97697 for FMD, TIRs 14950 for MF, TIRs 10972 for RP, TIRs 27673 for AB, TIRs 11395 for LAM, TIRs 22722 for MTR, and TIRs 131320 for SB per case per cow. These results can be used to assess the potential return from management strategies to reduce the occurrence of studied diseases and develop a national breeding scheme design that included selection for resistance to diseases.
