حمايت از آثار معماري در حقوق مالكيت فردي

Protection of architectural works in individual property rights

معماري در دوره‌هاي مختلف تاريخ، از پررونق‌ترين و برجسته‌ترين هنرهايي بوده است كه ايرانيان بدان شناخته مي‌شده‌اند. فرض پايه‌اي اين حقوق آن است كه هنر و خلاقيت بدون حمايت رونق نمي‌گيرد. حمايت از هنر معماري در ايران نه در شكل امروزي آن و در قالب كپي‌رايت، بلكه به صورت اشكالي كه متناسب با زندگي سنتي و قديمي در ايران بوده تا دوران معاصر آن را بر پاي و پويا نگاه داشته است. امروزه اهميت حقوق مادي و معنوي پديد‌آورندگان بر كسي پوشيده نيست، اما معماران از حقوق خودآگاهي نداشته و اين موضوع، زمينه‌اي را براي سوءاستفاده گروه‌هاي مختلف فراهم نموده است كه اين امر موجب شكست و پايين آمدن كيفيت پروژه‌ها ميشود. روش تحقيق توصيفي تحليلي بوده كه با مطالعه اسنادي به تحليل آثار معماري و حقوق مالكيت فردي پرداخته خواهد شد، به‌عنوان مثال تا زماني كه شخص پديدآورنده‌ي يك اثر با كپي كاري و دخل‌ و تصرف در آثارش مواجه باشد، داراي امنيت فكري و سرمايه‌اي نخواهد بود. درنتيجه توليدكننده اثر هيچ رغبتي به توليد و نوآوري نخواهد داشت. اين در حالي است كه در داخل كشور حمايتي قانوني وجود دارد كه به مالكان دارايي‌هاي فكري، حقي انحصاري اعطا مي‌كند تا به اين شيوه زمينه‌اي را براي تشويق هنرمندان و صنعت‌گران به‌منظور خلق آثار بهتر فراهم نمايد. در اين نوشتار تلاش خواهد شد با بررسي جنبه‌هاي مختلف مالكيت فردي، نحوه حمايت از آثار معماري مشخص گردد.