ارزيابي و سنجش توسعة شهري با استفاده ازتصاوير ماهواره اي (مطالعه موردي : شهر تربت حيدريه)

Assessing and measuring urban development using satellite imagery (Case study: Torbat-e Heydarieh)

با توجه به مهاجرتهاي روز افزون و رشد سريع جمعيت توسعة فيزيكي شهرها نيز درحال افزايش است. بنابراين اين رشد و گسترش بايد در جهت هاي عمودي و افقي شهر و از لحاظ كمي و كيفي گسترش پيدا كند. اين امر به عنوان يكي از چالشهاي اصلي در مديريت شهري محسوب مي گردد. از طرفي اين توسعة فيزيكي بايد باعث ايجاد تغييرات در اراضي و پوشش گياهي در شهر شود. اين پژوهش از نوع توصيفي و تحليلي و با هدف كاربردي در جهت ارزيابي و سنجش توسعة شهري در شهر تربت حيدريه با استفاده از تصاوير ماهواره اي سنجش از دور و از طريق مقايسه داده ها و تصاوير لندست (5) در سال (1986) و لندست (8) در سال (2020) به مقايسه افزايش جمعيت و ميزان تغييرات در پوشش گياهي و رشد و توسعه شهر در اين مقاطع زماني مي پردازد. به اين صورت كه پس از انجام طبقه بندي نظارت شده در دو لندست (8 و 5) و از طريق باندهاي (5تا1) ميزان شاخص NDVI و همچنين تغييرات در پوشش گياهي آن در دو بازه زماني (2020-1986) مورد سنجش قرار گرفت. بنابراين براساس يافته هاي پژوهش توسعة و گسترش شهر تربت حيدريه درسال 2020 نسبت به سال 1986 بيشتر بوده است. به اين صورت كه هر چه به طرف شمال شهر و به سمت شهرك وليعصر و همچنين به سمت شرق وغرب شهر پيش برويم شهر درحال گسترش است. به اين ترتيب كه جميت شهر تربت حيدريه در سال 1986(1365) برابر با (72068) هزار نفر، و مساحت كل شهر در اين سال 14 كيلومتر مربع بر آورد شده است، ولي اين تعداد در سال 2016 (1395) با جمعيت (140019) هزار نفر با مساحت كل 23 كيلومتر مربع افزايش پيدا كرده است. با توجه به جمعيت شهر در اين دو بازه زماني مي توان به اين نتيجه رسيد كه با افزايش جمعيت در سال 1395 مساحت شهركاهش پيدا كرده است. يعني شهر از لحاظ افقي افزايش پيدا نكرده است ولي بلند مرتبه سازي، انبوه سازي و آپارتمان سازي در حال افزايش است. لذا تغييرات پوشش گياهي و باغات نيز در اين شهر با ساخت و ساز مناطق شهري رو به زوال و نابودي است كه نيازمند برنامه ريزي اصولي است.