بررسي قابليت محيط و شايستگي كاربران در طراحي محيط ساخته شده، مطالعه موردي مراكز مگي

Assessing the capability of the environment and the competence of users in designing the built environment, a case study of Maggie Centers

مفهوم قابليت محيط مفهومي پردامنه و پركاربرد مي باشد كه از سوي مطالعات علوم رفتاري در حيطه معماري و محيط انسان ساخت متداول شده است. از آن جا كه همه جانبه بودن اين مفهوم موجب بديهي انگاشتن آن در برخي ارجاعات شده است؛ اين مقاله مي كوشد با بررسي ادبيات مطالعات محيط و رفتار نگرشي جامع و بن مايه اي به اين مفهوم داشته آن را مورد تحليل قرار دهد. روش شناسي تحقيق بر مبناي روشي كيفي است كه با رويكردي تفسيرگرا به تحليل نظرات و آراء معتبر با محور قرار دادن مفهوم قابليت محيط مبتني بر ادبيات محيط و رفتار مي پردازد. اين نوشتار با اين باور كه با تحليل و مداقه در وجوه مختلف مفهوم پايه قابليت محيط مي توان به دريافت و نگرشي جامع و كاربردي دست يافت، به واكاوي نگرش هاي مختلف قابليت محور پرداخته و در نهايت دلالت هاي آشكار و پنهان اين مفهوم را مورد بررسي قرار مي دهد. نتيجه گيري نشان مي دهد اگر چه تعابير و دسته بندي هاي گوناگوني از قابليت ذكر شده است و رويكرد گيبسون به اين مفهوم اساس كاربرد آن در حوزه محيط انسان ساخت را تشكيل مي دهد؛ اما ضروريست با رجوع به بسط موضوعي مفهوم قابليت در مواجهه با محيط ساخته شده به ديدگاهي جامع و كارامد در زمينه طراحي معماري و محيط ساخته شده دست يافت و با تاكيد بر جنبه هاي فراگير از مفهوم قابليت محيط مي توان دلالت هايي جامع از جنبه هاي فيزيكي، اجتماعي و معنايي در مطالعات محيط ساخته شده و معماري استخراج نمود. همچنين با استفاده از نتايج حاصل از پژوهش و با توجه به قابليت هاي محيطي مكان مورد نظر، مراكز مگي مورد بررسي قرار گرفته است.