ارزيابي نورطبيعي در فضاهاي آموزشي دانشگاهي (نمونه موردي:دانشكده علوم پايه دانشگاه يزد)

هدف اوليه براي توسعه دانشگاه سبز كاهش تاثيرات بد بر محيط زيست ميباشد. يك دانشگاه در مقايسه با ساير كاربريها به دليل تعداد زياد دانشجويان از منابع بيشتري استفاده ميكند)حدادي،2017،2(. دانشگاه اندونزي با هدف ترويج پايداري در آموزش عالي، از سال 2010 اقدام به ارزيابي و رتبه بندي دانشگاه هاي جهان بر اساس معيارها و شاخصهاي مرتبط با مسائل زيست محيطي در دانشگاه ها نموده است . در واقع آنچه در اين رتبه بندي مورد سنجش قرار مي گيرد، جايگاه دانشگاه در حفظ محيط زيست و تاثير آن در پايداري محيط است. از ميان معيارها و شاخص هاي مرتبط با مسائل زيست محيطي، معيارهايي مورد توجه قرار گرفتهاند كه دربرگيرنده مهمترين دغدغههاي دانشگاهها در مورد مفهوم پايداري بوده است. يكي از اين شاخصها انرژي و تغيير آب و هوا ميباشد كه خود چندين مولفه دارد. از مولفه‌هاي اين شاخص ميزان مصرف برق در هر سال بر حسب كيلووات بر ساعت، سياست و برنامه‌هاي كاهش ميزان انتشار گازهاي گلخانهاي و جايگزيني استفاده كارآمد از انرژي به جاي استفاده از لوازم وتجهيزات متداول ميباشند )استانداردهاي دانشگاه سبز،2010( . با توجه به اينكه نحوه توليد برق در نيروگاه هاي برق يزد، سيكل تركيبي است، مصرف هرچه بيشتر ازبرق در دانشگاه به افزايش گازهاي گلخانه‌اي ميانجامد و با كاهش آن ميتوان به محيط زيست كمك شايان توجهي كرد. يكي از استراتژي هاي طراحي براي كاهش مصرف انرژي روشنايي و افزايش آسايش و بهره وري كاربران در فضا بهرهگيري از نورطبيعي ميباشد. با بهرهمندي هرچه بيشتر از نور طبيعي ميزان استفاده از برق در طول هر سال تحصيلي كاهش خواهديافت. علاوه بر اين، نورطبيعي و ارتباط بصري با محيط خارج در فضاهاي زيستي انسان اعم از محل كار، تفريح و تحصيل علاوه برافزايش كارآيي و بازدهي موجب كاهش اضطراب، بهبود رفتار، و نيز حفظ و افزايش سلامتي و آسايش ميشود)پورديهيمي و ديگران،16.1387(. هرچند نور روز در طول تاريخ همواره در فضاهاي مسكوني و مذهبي مورد توجه بوده است، با ظهور تكنولوژي )روشنايي مصنوعي، سيستمهاي سرمايش و گرمايش( استفاده از اين استراتژي در طرح هاي معماري كم رنگ شد. گرچه با ظهور بحران انرژي، نور روز مجددا به عنوان استراتژي كاهش مصرف انرژي مطرح شد)زمرديان،62.1395(. در پژوهش هاي بسياري نورطبيعي و بهرهمندي هرچه بيشتر از آن بررسي شده است و به اهميت آن اشاره شده است كه در ادامه به آنها اشاره خواهيم كرد.