بررسي اثر ملي گرايي بر معماري دانشگاه هاي ايرانِ دوره پهلوي

مهم ترين سوال اين تحقيق چگونگي تاثير ملي گرايي بر معماري بناهاي دانشگاهي در دوره پهلوي اول و دوم است لذا سعي شده تا ويژگي هاي معماري آن تبيين گردد. در تحقيقِ پيشِ رو، منظور از واژه ي معاصر، بازه ي زماني از آغاز پهلوي اول (20-1304) تا آخر پهلوي دوم (57-1320) است يعني دورانِ تحولِ معماريِ ايران كه از بسياري جهات قابل تأمل و تعمق است. در اين دوران، براي نخستين بار بناهايي با كاربري هايي جديد ساخته شد كه محصول تحولات مدرن جامعه ي جهاني بودند: نظيرِ اداره ي پست، موزه، بانك، راه آهن، دادگستري و.... . از ديگرسو، اين كاربري هاي نوظهور در كنار ميل به جهاني شدن معماري در ايران، نيازمند توجه به طراحيِ ايراني يا به عبارتي ملّي-گرايي در عرصه ي معماري بود. با اين همه بايد دانست كه مبحث ملّي گرايي فقط مربوطملي گرايي معاصر در قالب ديدگاهي سياسي توانست تعريف جديدي را در قبال ملي گرايي تاريخي كه جايگاهي مداوم در طول تاريخ داشت، ارائه دهد . اين تحقيق به روش تحليلي- توصيفي و با استفاده از روش تحقيق كيفي به تحليل دانشگاه هاي بازه زماني آغاز پهلوي اول تا اواخر دوران پهلوي دوم پرداخته و در نهايت با كمك استنتاج به بيان اصول كلي در ارتباط با تاثير ملي گرايي بر معماري دانشگاه هاي دوره پهلوي در ايران مي پردازد. پس از بررسيِ ميزانِ برآوردِ ملّي گرايي در دوره ي پهلويِ اول و دوم، نكاتِ قابل درنگي نيز نمايان مي شود كه شامل استفاده از الگو هاي تكرار شونده معماري در فرم، تزئينات و كيفيت ساخت و ساز و مصالح مي باشد. اين الگوها به دو صورت مستقيم و غير مستقيم از فرم، تزئينات و مصالح (نظير كپي برداري از شكل ستون ،پلكان و نقوش تزيني) بهره جسته اند. در تعريف نشانه هاي معماري ملي، معماري قبل و بعد اسلام و دوره مدرن ايفاي نقش مي كنند همچنين ضمن اينكه ويژگي هاي معماري دوران خود را نيز بازگو مي كردند اشاره غير مستقيم به عناصر قبل و بعد از اسلام نيز در آن ها ديده مي شود.