مطالعه تطبيقي گونه-ريخت شهري در محلات تاريخي (موردكاوي: محله فهادان يزد و محله سورو بندرعباس)

رشد شتابان شهري سبب ايجاد ساختار شكلي ناهمگون در محلهها شده است. برقراري تعادل كالبدي-فضايي تأثير بسزايي در سيماي شهر داشته و نيازمند درك كاملي از زمينه بافت و مداخله براساس آن است. محله درب باباطاهر واقع در هسته تاريخي خرم آباد، با وجود همجواري با جاذبه هاي ميراثي متعدد، بدليل بي توجهي به ملاحظات فرم-ريختشناسانه، با معضلات بافت تاريخي چون ريزدانگي، فشردگي، خوانايي-كم و نفوذپذيري نامناسب روبهروست. مطالعات فرم-ريخت شناسانه كمك شاياني به برون رفت از اين معضلات كرده و براي طراحان و برنامه-ريزان شهري، افق روشن تري از شهر را در اعتلاي طرح هاي شهري به تصوير مي كشد. اين پژوهش با هدف تحليلي همه جانبه از فرم-ريخت شهري، در پي دستيابي به مدلي مفهومي، برگرفته از نظريات انديشمندان در حوزه «فرم شهري» و «ريختشناسي شهري» است، تا به سنجش وضعيتي جامع دست يابد. براي اين مدل تحليليِ فرم-ريخت شناسانه، دو بُعد و هفت مولفه پيشنهاد شده و شاخص هاي ده گانه از تناظر مولفهها، بازشناسي شده است. روش تحقيق بر حسب هدف كاربردي و از نوع آميخته(كمّي وكيفي) است. روش كيفي بر تكنيك تحليل محتوا و روش كمّي بر تكنيكهايAgraphوSpacemate استوار است. پس از معرفي تكنيكهاي تحليلي و سنجش شاخص ها در محله درب باباطاهر، چهار منطقه ريخت شناسي زون بندي شد و الزامات طراحانه چون حفظ گونه هاي تاريخي، نوسازي ابنيه، رعايت ضوابط تراكمي، تعريض توأم با احترام به تاب بافت، بهسازي و تزريق كاربري عمومي و تسهيلات گردشگري و محلي به عنوان محرك توسعه، به تفكيك هر زون ارائه گرديد.