اثر محلول پاشي تركيبات كلسيم دار جهت جلوگيري از عوارض خشكيدگي خوشه خرما

خرما با نام انگلیسی date palm و نام علمی Phoenix dactylifera از خانواده Palmaceae است. عارضه خشكیدگی خوشه خرما در چند ساله اخیر یكی از مهمترین معضلات تولیدكنندگان خرمای كشور بویژه در مناطق عمده تولید آن شامل استان های كرمان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، سیستان وبلوچستان و فارس بوده و خسارت قابل توجه و اقتصادی به این محصول وارد نموده است. میزان خسارت عارضه در نخلستانهای مناطق آلوده ودر سالهای مختلف از صفر تا 85% در نوسان بوده است. جهت كاهش شدت عارضه خشكیدگی خوشه خرما بر روی رقم مضافتی در سال زراعی 90-91 در جیرفت آزمایشی به صورت فاكتوریل در قالب بلوكهای كامل تصادفی به اجرا در آمد كه در این آزمایش فاكتور محلول در 4 سطح تركیبات كلسیم در3 سطح )سولفات كلسیم، نیترات كلسیم، كلرید كلسیم و یك سطح هم تیمار شاهد محلولپاشی با آب و فاكتور دفعات محلولپاشی نیز در3 سطح چهار بار محلولپاشی، شش بار محلولپاشی و هشت بار محلولپاشی در نظر گرفته شدند كه در 12 تیمار و 3 تكرار اجرا شد. عملكرد درخت در تیمار سولفات كلسیم با 6 بار محلول پاشی بیشترین میزان را دارا بود و به نسبت 20-35 درصد نسبت به تمام تیمارها افزایش نشان داد و در تیمار شاهد توام با تمام دفعات محلول پاشی كمترین عملكرد راداشت. كمترین درصد خشكیدگی خوشه خرما كه میتواند صفت مهمی باشد در تیمار سولفات كلسیم با 6و8 بار محلول پاشی مشاهده شد كه می توان مبنای محلول پاشی را 6 بار قرار داد زیرا در این تیمار هم درصد خشكیدگی كاهش و هم عملكرد افزایش یافت و نسبت به 5 بار محلول پاشی هزینه كمتری را در بر دارد و بیشترین درصد قند خرما در تیمار نیترات كلسیم بود، به دلیل ازت موجود در آن كه باعث فعالیت كربوهیدراتها میشود و در نتیجه قند بیشتری در میوه ذخیره میگردد. بنابراین برای افزایش قند و شیرینی در خرمای مضافتی میتوان از نیترات كلسیم استفاده نمود. با توجه به اینكه كلسیم نقش بسیار حیاتی در گیاهان به ویژه خرما را به عهده دارد میتوان از تركیبات كلسیمدار به ویژه سولفات كلسیم و نیترات كلسیم در محلول پاشی باغات خرما در جنوب كرمان استفاده نمود