انسجام داخلي مدينه، نخستين راهبرد حكمراني متعالي رسول خدا(ص) در ايجاد فرهنگ و تمدن اسلامي

…….

رسول گرامي اسلام (ص) پس از هجرت به مدينه، راهبرد هايي را براي تشكيل حكمراني متعالي اجراء كردند. نخستين گام حكمراني، ايجاد انسجام داخلي بود ، لازمه ي آن ايجاد نظم بود. نظم اجتماعي جز با وضع قوانين محقق نمي گردد. هرچه قوانين موضوعه دقيق تر ، به همان نسبت از انسجام داخلي بيشتري برخوردار مي شود. سوال اصلي پژوهش اين است كه براي ايجاد انسجام داخلي در مدينه چه راهبرد هايي را رسول گرامي اسلام (ص) به كار بستند ؟ اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي در پي پاسخگويي به سوال مذكور است. رسول گرامي اسلام با شناخت دقيق از وضعيت اجتماعي و ساختار قبيله اي حاكم بر مدينه ، وارد آنجا شد. ايشان بر رقابت هاي ديرينه داخلي انصار (اوس و خزرج)، يهوديان و مكيان مهاجر كاملا آگاهي داشتند. اگر اين رقابت ها در سال اول هجري كنترل نشود، در طول مسير حكمراني، آن حضرت هميشه بايد دل نگران تحريك تعصبات قبيله اي و در نتيجه هرج و مرج داخلي باشند. از اين رو آن حضرت (ص) از بدو ورود به مدينه در گام اول، راهبرد پيمان برادري را بين مهاجر و انصار منعقد كردند تا بتواند تعصبات قبيله اي را در چارچوب نظام ديني كم اثر و در مسير حكمراني آن را حذف و قالب ديني را جايگزين آن كنند. در گام دوم، دو پيمان با يهوديان بستند و با اين اقدامات ، پايه هاي فرهنگ و تمدن كه همان نظم اجتماعي را ايجاد كردند. ولي در سه سال اخر رسول گرامي اسلام طلقا توانستند با بهم ريختن انسجام داخلي مركز قدرت آن حضرت در مدينه واختلاف بين صحابه توانستند سد محكمي در برابرمسير صحيح فرهنگي و تمدني جامعه نوپاي اسلامي ايجاد كنند و حركت فرهنگي و تمدني بر پايه ساختار ديني را كند كنند. اين مقاله در پي آن است تا اين موضوع را بكاود و نتايج آن را ارائه نمايد.

……………