ارزيابي پديده پرتاب سنگ ناشي از انفجار به روش ماشين بردار پشتيبان (مطالعه موردي: معدن سنگ آهك تنگه زندان كنگان)

پرتاب سنگ يك پديده نامطلوب و مخرب در عمليات آتشباري معادن روباز است. لذا تخمين دقيق پرتاب سنگ ناشي از انفجار، با هدف كاهش خطرات مالي و جاني در معدنكاري، بسيار ضروري است. با توجه به وجود عوامل مختلف موثر بر پرتاب سنگ و در نتيجه پيچيده بودن فرآيند، معمولاً روش­هاي تجربي قادر به پيش­بيني دقيق اين پديده نيستند. هدف از اين مقاله، بررسي قابليت روش ماشين بردار پشتيبان (SVM) براي ارزيابي پرتاب سنگ ناشي از انفجار است. SVM يك الگوريتم يادگيري ماشين است كه براي رگرسيون استفاده مي‌شود. در اين تحقيق از داده­هاي موجود در معدن روباز سنگ آهك تنگه زندان كنگان استفاده شده است. لذا بر اساس داده­هاي برداشت شده ناشي از 40 نوبت عمليات آتشباري در معدن مذكور، ارزيابي پرتاب سنگ انجام شده است. پارامترهاي مستقل در اين تحقيق شامل؛ بارسنگ، فاصله بين چال­ها، قطر چال، ارتفاع چال، گل­گذاري، خرج ويژه و ميانگين خردايش سنگ و پارامتر وابسته، فاصله پرتاب سنگ در معدن در نظر گرفته شده است. عملكرد SVM براي رگرسيون به تركيب بهينه پارامترهاي منظم­سازي (C)، حاشيه­اي (ɛ)، تحمل (T) و تابع Kernel بستگي دارد. لذا در اين تحقيق، با اجراي بيش از 20 مرحله SVM با پارامترهاي مختلف، T، ɛ و C به ترتيب برابر با 05/0، 0001/0 و 4 بوده و تابع kernel خطي بدست آمده است. مقايسه داده­هاي مشاهده­اي و نتايج بدست آمده نشان مي­دهد كه ضريب همبستگي 93/0R2= و همچنين خطاي جذر ميانگين مربعات 77/3 RMSE= بوده، كه نشان دهنده دقت قابل قبول اين روش در تخمين فاصله پرتاب سنگ در آتشباري است.