بررسي رويشگاه هاي طبيعي رُستنيهاي حوزه آبخير ارتفاعات كركس

Investigating the natural habitats of the watershed plants of the Karaks Mountains

رشته كوههاي كركس، بخشي از نيمه شمالي رشته كوه هاي مركزي ايران است كه از شمال غربي شهرستان كاشان تا جنوب شرقي شهرستان نطنز ادامه دارد. دامنه ارتفاعي اين منطقه كوهستاني، بين حداقل 1200 تا حداكثر ۳090 متر از سطح دريا متغيير است. به دليل تنوع دامنه ارتفاعي گسترده و شرايط فيزيوگرافي ويژه، رويشگاه هاي گياهي متنوع و منحصربه فردي را در خود جاي داده است. انواع رويشگاه هاي گياهي همراه با تنوع زيستي رستني هاي آن نظير: استپ درمنهزار، رويشگاه صخرهاي و سنگالخي، بالشتكي- خاردار، واريزه- اي، مسيلها و بستر رودخانه ها، درختچه زارها، درختزارها و نواحي دستخورده در اين گُستره بومشناسي استقرار يافتهاند. گياهان داروئي و معطر متنوعي بصورت خودرو در دامنه تپه ماهورها، نواحي صخرهاي و اراضي شيبدار كوهستاني و يا در حاشيه اراضي كشاورزي اين منطقه پراكنش دارند. برخي از گياهان داروئي نظير: »آويشن كرماني«، »زرين گياه«، »بومادران« و »گزنه« هر ساله توسط افراد بومي از عرصه رويشگاه هاي طبيعي واقع در دامنه ارتفاعات كوهستاني اين منطقه، بهمنظور فرآوري در كارگاههاي گُالبگيري سُنتي جمع- آوري ميشوند. رويشگاه هاي تخريب يافته توام با گياهان خاردار، غيرخوشخوراك و سمي در محل اُتراق دامها كه عموماّ در نواحي نسبتاّ هموار، مشاهده ميشوند. در دامنه اراضي شيبدار ارتفاعات اين منطقه، انواع گياهان بوته اي و بالشتكي خاردار رويش يافته كه نقش مهمي در تثبيت و حفاظت خاك نواحي شيبدار بر عهده دارند.