دستيابي به برنامه استراتژيك شهرهاي حساس به آب با رويكرد آينده نگاري (مطالعه موردي شهر مشهد)

Achieving strategic plans for water-sensitive cities with a forward_x0002_looking perspective (A case study of the city of Mashhad)

كاهش منابع آب و افزايش تقاضاي آن به ويژه در مناطق خشك باعث ايجاد بحران هاي آبي شده كه شيوه هاي سنتي مديريت و برنامه ريزي منابع آبي براي پرداختن به اين مسئله كارآمد نيست. در اين بين رويكرد آينده نگاري در برنامه ريزي شهر حساس به آب، رويكرد نويني است كه موجب افزايش اثربخشي برنامه ها و سياست هاي شهري ميگردد. شهر مشهد به عنوان يكي از شهرهاي كليدي كشور، نمونه موردي اين پژوهش مي باشد. هدف اصلي پژوهش حاضر دستيابي به برنامه استراتژيك شهر حساس به آب مشهد است. به منظور مشاركت و نظرسنجي ذينفعان و ذي نفوذان پرسشنامه پژوهش تدوين شد. جامعه آماري آن تمام متخصصين و صاحب نظران و انتخاب نمونه بر اساس قاعده باركلاي تعداد 50 نمونه ميباشد. داده هاي موردنياز پژوهش از داده هاي ميداني و اسناد كتابخانه اي به دست آمده است. تحليل اوليه داده ها با روش معادلات ساختاري در نرم افزار PLS Smart انجام شده و پس از شناسايي عوامل اثرگذار در آينده نگاري برنامه استراتژيك شهر حساس به آب مشهد، عوامل كليدي مورد ارزيابي قرار گرفتند. در نهايت پس از شناسايي امكانات و محدوديت هاي شهر مشهد با استفاده از مدل SWOT، راهبردها و سياست هاي پژوهش تدوين شده است. نتايج پژوهش نشان داده است كه شكاف قابل توجهي بين وضعيت فعلي تا دستيابي به برنامه استراتژيك شهر حساس به آب مشهد براي رسيدن به شرايط مطلوب وجود دارد؛ همچنين رشد طبيعي جمعيت شهر مشهد، توسعه كالبدي شهر و مهاجرت از روستاهاي اطراف به شهر مشهد از مهمترين متغيرهاي اثرگذار بر آينده نگاري برنامه استراتژيك شهر حساس به آب مشهد ميباشند.