تحليل فضايي مكاني خدمات شهري و تأثير آن بر كاهش ترافيك مطالعه موردي شهر گرگان

Spatial analysis of urban services and its effect on traffic reduction, a case study of Gorgan

يكي از پيامدهاي رشد شتابان شهرنشيني و توسعه فيزيكي شهرهاي كشور به طور اعم و بطور اخص در شهر گرگان از هم پاشيدگي نظام توزيع مراكز خدمات شهري بوده كه زمينه ساز نابرابري اجتماعي و عدم توزيع پراكندگي خدمات و معضل ترافيك در شهر گرگان بوده است. لازم است كه مطالعات و تحليلي عميق در خصوص پراكنش توزيع خدمات شهري در مناطق مختلف شهر به منظور شناخت كمبودها و عدم تمركز و معضل ترافيك صورت پذيرد. پژوهش حاضر تحت عنوان «تحليل فضايي مكاني خدمات شهري و تأثير آن بر كاهش ترافيك، مطالعه موردي شهر گرگان» است. جامعه آماري شهر گرگان و نمونه بررسي محلات گرگان مي باشد. نوع پژوهش كاربردي و روش بررسي آن توصيفي و تحليلي است و روش جمع آوري اطلاعات به صورت اسنادي، كتابخانه اي و ميداني مي باشد. هدف تحليل شناسايي و رابطه ميان تراكم و تمركز كاربري ها در شهر و تأثير آن بر وضعيت ترافيك است. در تحليل كاربري ها با استفاده از مدل AHP وزن دهي شده و سپس بر اساس مدل تاپس در راستاي سنجش ميزان برخورداري هر يك از محلات مورد بررسي قرار گرفتند و جهت تحليل فضايي از نرم افزار ArcGIS استفاده شده و نتايج بدين صورت مي باشد كه با توجه به بررسي و تحليل هاي صورت گرفته بيشترين تمركز كاربري هاي خدماتي در حدفاصل فلكه كريمي، تقاطع رسالت، فلكه مازندران و وليعصر بوده است و منطقه كمربندي شهر كه توسعه مسكوني زيادي داشته مشكل كمبود خدمات داشت و هرچه در نواحي مختلف شهر گرگان, خصوصا در مركز شهر كاربري خدماتي تمركز داشته در آن نواحي افزايش ترافيك بيشتري داشته ايم. توزيع خدمات در سطح شهر گرگان متوازن و متناسب نمي باشد.

One of the consequences of the rapid growth of urbanization and physical development of the country s cities in general and in Gorgan in particular, was the disintegration of the distribution system of city service centers, which has been the cause of social inequality and lack of distribution of services and traffic problem in Gorgan. It is necessary to conduct in-depth studies and analysis on the distribution of urban services in different areas of the city in order to identify the shortcomings and lack of concentration and traffic problem. The present study is entitled Spatial analysis of urban services and its effect on traffic reduction, a case study of Gorgan . The statistical population of Gorgan is a sample of Gorgan neighborhoods. The type of applied research and its study method is descriptive and analytical and the method of collecting information is documentary, library and field. The purpose of the analysis is to identify the relationship between density and concentration of land uses in the city and its impact on traffic conditions. In the analysis, the AHP model is used and then based on the TOPS model in order to measure the extent of each neighborhood has been examined and ArcGIS software is used for spatial analysis and the results are as follows: According to the studies, the highest concentration of service uses has been between Karimi Square, Resalat intersection, Mazandaran and Valiasr Square, and the city belt area, which had a lot of residential development, had a problem of lack of services. And the more we focus on services in different areas of Gorgan, especially in the city center, the more traffic we have in those areas. The distribution of services in Gorgan is not balanced and proportionate.