بررسي جايگاه شاهنامه فردوسي در آلمان

در اين مقاله، با رويكرد مروري و توصيفي، ضمن مرور اولين تلاش­هاي مستشرقين آلماني‌زبان براي آشنايي با شاهنامه فردوسي، در سال 1793 ميلادي، زمينه‌هاي رشد اين مطالعات به‌ويژه در حوزه ترجمه شاهنامه به زبان آلماني و حتي مشاركت ايشان در تصحيح و ويرايش اثر، تا آخرين پژوهش­هاي معاصر آلماني‌زبان‌ها در خصوص اين حماسه بزرگ فارسي، بررسي شده است. ترجمه ­هاي ابتدايي آلماني شاهنامه به شكل «گُزيده» (منتخب) بوده است و اغلب، داستان­هاي مختلف و مشهور شاهنامه را شامل مي­شده، اما به‌مرور ترجمه ­ها متن كامل شاهنامه را دربرگرفت. هم­چنين در اين جستار، كوشيده شده است، نمايي از پژوهش­هاي صورت گرفته در مورد شناخت زندگي و آراي فردوسي و همچنين بررسي شاهنامه به زبان آلماني جمع‌آوري و تبيين شود؛ همچنين به‌مرور و معرفي آثار خلاقة ملهم از شاهنامه فردوسي، اعم از آثار نمايش­نامه­اي و سروده­هاي منظوم آلماني زبان­ها درباره اين اثر سترگ حماسي و سرايندة آن پرداخته شده است. اين جستار با توصيف تلاش­هاي مستشرقين آلماني در مورد شاهنامه و خالق آن، ضمن ايجاد درآمدي براي تدوين تاريخچه جامع شاهنامه‌پژوهي در زبان آلماني، و تحليل انگيزه‌هاي اين محققان در شناخت شاهكار ادبيات حماسي ايران، اهميت جهاني اين اثر را نمودار مي‌سازد و زمينه‌هاي جديدي براي مطالعات تطبيقي پيرامون اين اثر را فراسوي محققان مي‌گشايد كه ضمن تعميق داده‌هاي موجود در اين حوزه، به اشاعة­ بيشتر فرهنگ ايراني و زبان فارسي در سطوح بين‌المللي كمك خواهد كرد.