ديداري‌سازي و ارزيابي نتايج مدل‌هاي يادگيري آماري با استفاده از نقشه‌هاي كلاس به همراه ارائه نرم‌افزار كاربردي با تاكيد بر دست‌نوشته‌هاي فارسي

Visualization and evaluation of the results of statistical learning models using class maps along with providing application software with an emphasis on Persian manuscripts

پيش‌بيني و پيشگويي با كمك مدل‌هاي يادگيري آماري از پراستفاده‌ترين و مهمترين كاربردهاي علم آمار است. مدل‌هاي آماري پس از آموزش به كمك پردازش داده‌هاي آموزشي‏، به اهداف متفاوتي ‏مانند تخصيص مشاهدات جديد به كلاس‌هاي موجو‎د‎ در مدل‌هاي ‎‎‏طبقه‌بندي، نحوه عضويت مشاهدات در خوشه‌ها در مدل‌هاي خوشه‌بندي و موارد بسيار ديگر استفاده مي‌شوند. معمولا اين امكان وجود دارد كه مدل در پيش‌بيني كلاس يا خوشه‌ي بعضي از مشاهدات خطا داشته باشد و آنها را به اشتباه به كلاس يا خوشه ديگري تخصيص دهد. در اين شرايط مشخص كردن علت خطاي مدل آماري به منظور اصلاح ‎‎‏روند كاركرد و ارتقاي عملكرد آن بسيار حائز اهميت است. خطاهاي مدل ممكن است به علت برچسب‌گذاري اشتباه بالقوه، هم‌پوشاني كلاس‌ها، وجود زيركلاس‌ها و موارد اينچنيني باشد. براي يافتن علت خطاهاي مدل و دستيابي به بينش بهتر و عميق‌تر نسبت به نتايج مدل‌هاي آماري و عملكرد آن‌ها‏، مي‌توان از ابزار ارزيابي مدل‌هاي آماري مانند ماتريس‌درهم‌ريختگي استفاده كرد. عمده ابزارهاي حاضر‏، بينشي كلي از عملكرد مدل ارائه مي‌كنند و بررسي علت خطاها به صورت موردي فراهم نيست. در تحقيق حاضر‏، نمودار نقشه‌كلاس به عنوان راهكاري شهودي و بسيار پركاربرد و راهگشا براي شناسايي و يافتن دلايل خطاهاي پيش‌بيني مدل‌هاي آماري و بررسي موردي خطاها در هر يك از نقاط داده معرفي مي‌شود. همچنين‏، نحوه عملكرد نقشه‎هاي كلاس در تحليل مجموعه اعداد دست نوشته فارسي تشريح مي‌شود و در آخر براي بهبود كاركرد اين ابزار نرم‌افزاري كاربردي تحت وب كه اخيرا نويسندگان اين مقاله توليد كردند، ارائه مي‌شود.