تغيير الگوواره‌هاي تصويري نگاره‌ها و نقاشي‌هاي دوران صفويه تا قاجاريه (با تأكيد بر مضامين ديني و تعزيه)

مقدمه: نگارگري يكي از هنرهاي اصيل ايراني است؛ كه از ديرباز با جنبه‌هاي معنوي در ارتباط بوده است. هدف: نشان دادن تغييرات الگوواره‌هاي تصاوير مذهبي نسخ خطي، در بازه زماني مشخص شده است؛ چرا كه اين هنر، به عنوان برگ زرين تاريخ، هويت، فرهنگ و تمدن دوران اسلامي محسوب مي‌شود و بهترين ابزار نمايش و درك هر چه بهتر مفاهيم ديني و عرفاني است. روش پژوهش: توصيفي- تحليلي است و اطلاعات به روش كتابخانه‌اي جمع‌آوري شده است. يافته‌ها: در اين پژوهش، ضمن تعريف ويژگي‌هاي نگاره‌هاي ديني و مذهبي (تصاوير تعزيه)، دوره صفويه و قاجاريه به بررسي و تحليل تغييرات الگوواره‌هاي تصويري اين نگاره‌ها، مفاهيم و كاركردهاي اجتماعي، از دوره صفوي تا قاجار پرداخته مي‎شود. با توجه به ادوار تاريخي مختلف و سبك‌هاي گوناگون از نگارگري تا فرنگي‌سازي، همچنين تاثير غرب بر چگونگي خلق آثار و با تاكيد بر اين كه مذهب تشيع به عنوان مذهب رسمي ايران از عصر صفوي شناخته شده است. مسئله اصلي اين پژوهش چگونگي تاثير اين عوامل بر تغييرات نگارگري ايراني به ويژه نگاره‌هايي با مضامين ديني است. نتايج: حاصل از انجام اين تحقيق نشان داد كه نگارگري علاوه بر تقويت نگاه، ويژگي‌هاي خاص هنرمندان، جهان اجتماعي و فرهنگي جامعه و وضعيت مذهبي مخاطبان اين آثار و حاكمان زمان خود را نيز منعكس مي‌كند؛ كه خود از عوامل مهم تاثير گذار بر سبك و شيوه اجراي اين آثار است. همچنين همه تغييرات دلالت بر ارتباط عميق هنر ايراني- اسلامي با آموزه‌هاي ديني و مذهب تشيع دارد.