سير تحول و تطور هيأت از حيث تغيير كاركرد

اي فرزندم به شيعيانم سلام مرا برسان و به آنان بگو، پدرم غريب و دور از وطن و در راه خدا شهيد شد او را ندبه كنيد و بر او گريه و عزاداري نماييد» اين جمله اي است كه بزرگ شهيد دشت كربلا در آخرين لحظات، قبل از شهادت خطاب به فرزندش امام زين العابدين (ع) گفت. دستور امام بر زمين نماند و از عصر روز عاشورا تا همين امروز، شيعيان شيفته امام حسين(ع) در سالروز شهادت او چون عزاداراني كه تازه عزيزي از دست داده باشند گريه و زاري مي كنند. حضرت زينب در كربلا و كوفه و شام، ام السلمه همسر پيامبر در مدينه، جابر بن عبد الله انصاري در كربلا و آل بويه در ري اولين كساني بودند كه سنت عزاداري براي امام را در نقاط مختلف مرسوم كردند، پس از آنها عزاي حسين (ع) هر روز و هر سال پر رونق تر، فراگيرتر و حزن انگيزتر شده و انگار نه انگار كه از آن تاريخ 1332 سال خورشيدي گذشته است. در سرزمين هاي اسلامي و به خصوص ايران اولين باري كه عزاداري براي امام سوم شيعيان مرسوم شد در سالگشت حادثه عاشورا در زمان حكومت خاندان آل بويه بود. از آن زمان تا زمان پهلوي عزاداري ها عمومي بود اما در زمان پهلوي به دليل مشكلات و ممنوعيت ها روضه ها ي خانگي شكل گرفت كه آغاز هيأت هاي فعلي مي باشد. پس از انقلاب عزاداري ها و هيأت ها بيشتر شد و بيشتر به يادآوري واقعه ي عاشورا و عزاداري مي پرداخت ولي با ظهوربيشتر رسانه ها و مسائل سياسي و مذهبي جامعه، نياز به روشنگري هاي سياسي و مذهبي و تاريخي نيز به چشم مي خورد تا اينكه هيأت ها اين نياز را پاسخ گفته و علاوه بر عزاداري به مسائل مختلف سياسي و مذهبي نيز پرداختند. در اين مقاله سعي بر تاثير هيأت ها بر روشنگري جامعه پرداخته شده است.