ارزيابي درصد روغن، پروتئين و خواص حسي ژنوتيپ هاي برتر گردو (Juglans regia L.) شناسايي شده در برخي از مناطق استان همدان، ايران

گردو به لحاظ دارا بودن خواص شيميايي كم نظير خود داراي اهميت اقتصادي و تغذيه اي بسيار ويژه اي بوده به-طوري كه داراي اثرات مفيدي بر روي سلامت انسان است. اين مطالعه با هدف بررسي درصد روغن و پروتئين ژنوتيپ هاي برتر شناسايي شده در برخي مناطق شمالي استان همدان، در طي سال هاي 1396-1395 انجام پذيرفت. بدين منظور، پس از شناسايي مناطق اصلي پرورش گردو، ژنوتيپ هاي مورد نظر براساس كمي و كيفي مطلوب انتخاب و براساس توصيف نامه بين المللي منابع ژنتيكي گياهي (IPGRI) مورد ارزيابي قرار گرفت. از جمله مهم ترين صفات پومولوژيك مورد بررسي در اين آزمايش مي توان به وزن ميوه و مغز، درصد مغز، ضخامت پوست سخت و درصد باردهي جانبي اشاره كرد. براساس نتايج حاصل از بررسي هاي پومولوژيك دامنه تغييرات وزن ميوه و مغز در ژنوتيپ هاي اميد بخش به ترتيب بين 60/22-95/12 و 56/11-82/6 گرم متفاوت بود. ميانگين درصد مغز مشاهده شده 47/53 درصد بود و دامنه تغييرات ضخامت پوست سخت ميوه بين 28/1-77/0 ميلي متر متفاوت بود. نتايج حاصل از ارزيابي صفات كيفي نشان داد كه رنگ مغز 58 درصد از ژنوتيپ ها بسيار روشن بوده و مغز آن ها به آساني از پوست سخت آن جدا مي شد. هم چنين درصد روغن و پروتئين به ترتيب بين 10/74-17/66 و 49/17-75/10 درصد متغير بود، به طوري كه بيشترين درصد روغن و پروتئين به ترتيب در ژنوتيپ هاي HaRaSuHe1 و HaRaVaAh17 مشاهده گرديد. با توجه به نتايج حاصل شده از اين آزمايش، ژنوتيپ هاي برتر انتخابي از خصوصيات كيفي بالايي برخوردار هستند كه مي تواند در برنامه هاي اصلاحي بعدي مورد توجه قرار گيرند.