ارزيابي برخي از كنارهاي ايران بر اساس ويژگي هاي رويشي درخت و ميوه

كنار (Ziziphus spp) بعنوان يك گياه گرمسيري و نيمه گرمسيري مي باشد كه پراكنش وسيعي در نيمكره شمالي داشته و بصورت خودرو در مناطق زيادي از كشور ايران وجود دارد. با توجه به پراكنش وسيع اين گياه در ايران، اطلاعات اندكي در مورد ويژگي هاي ژنوتيپ هاي موجود در ايران وجود دارد. در پژوهش حاضر برخي ويژگي هاي مورفولوژيكي مربوط به درخت و ميوه تعداد 30 ژنوتيپ كنار از مناطق جنوب فارس مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج حاصل نشان داد تمام صفات مورد ارزيابي اختلاف معني داري بين نمونه هاي مختلف دارا بودند. در بين صفات ارزيابي شده طول دمبرگ، وزن گوشت ميوه و طول خار به ترتيب بيشترين تغييرات را بين صفات مورد ارزيابي نشان دادند، كه بعنوان صفات تاثير گذار و مهم براي مطالعات و ارزيابي هاي آينده در اين گياه پيشنهاد مي گردد. همچنين صفات شكل ميوه و هسته كمترين تغييرات را به خود اختصاص دادند. گروه بندي ژنوتيپ هاي ارزيابي شده به روش وارد انجام گرديد و كل ژنوتيپ هاي موجود به دو دسته اصلي تقسيم شدند. از بين صفات ارزيابي شده صفات مربوط به ميوه از قبيل وزن ميوه، وزن گوشت ميوه و ابعاد ميوه و هسته از صفات بسيار تاثير گذار در گروه بندي ژنوتيپ ها بودند. اكثر صفات مربوط به درخت در تشكيل زير گروه هاي مختلف نقش داشتند. از جمله صفات تاثير گذار مي توان به صفات مربوط به خار از جمله وجود، اندازه و شكل آن و همچنين ابعاد برگ اشاره كرد. همچنين برخي از ژنوتيپ-هاي موجود پتانسيل استفاده در برنامه هاي اصلاحي براي بهبود و عرضه بعنوان ارقام تجاري اين گياه را دارا مي باشند. در مجموع بررسي هاي مورفولوژيكي نشان داد كه تنوع بسيار بالايي در اكثر صفات ارزيابي شده گياه كنار وجود دارد كه نشان دهنده وجود ژرم پلاسم غني از اين گونه با ارزش داروئي براي استفاده در برنامه هاي اصلاحي آتي مي باشد.