اثر تركيب سطوح مختلف 2,4-D و BAP در محيط‌كشت 1/4 MS بر برخي خصوصيات كالوس زايي قطعات گره‌دار شاخه فرعي وسطي نسترن وحشي

پژوهش حاضر در راستاي دست‌يابي به روش مناسب ريزازديادي گياه دارويي نسترن وحشي (Rosa canina L.) به‌عنوان مهم‌ترين پايه گل رز انجام پذيرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با دو فاكتور BAP با غلظت هاي (صفر، 75/0، 5/1، 25/2 و 3 ميلي گرم بر ليتر) و 2,4-D با غلظت هاي (صفر، 5/1، 5/2، چهار و 5/5 ميلي گرم بر ليتر) در محيط كشت MS (يك چهارم) در چهار تكرار (هر تكرار شامل دو ريزنمونه) انجام شد. نمونه ها در اواسط فصل پاييز از قسمت مياني ساقه هاي فرعي مياني درختچه اي واقع در مرحله ميوه دهي (قرمز پررنگ) تهيه ‌شدند، قطعات گره دار 5/1 سانتي متري پس از ضدعفوني با اتانول 70 درصد به‌مدت يك دقيقه، هيپوكلريت سديم 10 درصد به‌مدت 15 دقيقه ضدعفوني و آب شويي در شرايط كاملاً استريل به صورت افقي كشت گرديدند. سپس در اتاق رشد تحت دماي 23 تا 25 درجه سانتي گراد و دوره فتوپريودي 16 ساعت روشنايي و هشت ساعت تاريكي نگه-داري شدند. پس از گذشت سه ماه از تاريخ كشت و بدون انجام هيچ گونه واكشتي، آزمايش متوقف گرديد. نتايج نشان داد هر دو فاكتور 2,4-D و BAP و هم‌چنين اثرات متقابل آن‌ها، اثر بسيار معني‌داري بر كليه شاخص‌هاي مورد آزمون (ارتفاع، وزن تازه و خشك گياهچه، تعداد برگ، طول ساقه و تعداد جوانه جديد) داشته‌اند. تيمار داراي يك ميلي‌گرم بر ليتر 2,4-D به‌علاوه 25/2 ميلي‌گرم بر ليتر BAP بهترين تيمار اين تركيب هورموني براي افزايش ارتفاع گياهچه، طول ساقه، وزن تازه و وزن خشك گياهچه بوده است. تيمار داراي 5/2 ميلي‌گرم بر ليتر 2,4-D به‌همراه غلظت‌هاي 75/0 ميلي‌گرم بر ليتر BAP بهترين تيمار براي افزايش ارتفاع گياهچه، وزن خشك گياهچه و تيمار داراي 5/2 ميلي‌گرم بر ليتر 2,4-D به‌همراه غلظت‌هاي 5/1 ميلي‌گرم بر ليتر BAP بهترين تيمار براي افزايش وزن خشك گياهچه، تعداد برگ وتشكيل جوانه جديد بوده است.