بررسي تاثير سطوح مختلف پرتو فرابنفش به همراه كاربرد تركيبات آنتي اكسيدان بر ويژگي هاي فيزيولوژيك آويشن دنايي (Thymus daenensis Celak.)

Investigating the Effects of Different Levels of Ultraviolet Radiation and Protectant Compounds on the Physiological Characteristics of Thymus daenensis Celak.

افزايش تابش پرتو فرابنفش B به عنوان يكي از پيامدهاي تغيير اقليم در سال هاي اخير بشمار مي رود. امروزه پرتو فرابنفش يك عامل ساده محيطي به شمار نمي آيد بلكه به عنوان يك اليسيتور و عامل تعديل كننده كه قادر به تعويض و تغيير بين متابوليت هاي اوليه و ثانويه است در نظر گرفته مي شود. صفات فيزيولوژيك مورد بررسي در اين مطالعه شامل گلوتاتيون ردوكتاز، گلوتاتيون پروكسيداز، آسكوربات پروكسيداز، سوپراكسايد ديسموتاز، كاتالاز، مالون دآلدئيد، پرولين، فنل كل و كلرفيل آ، ب و كل بود. با در نظر گرفتن اين نكته كه تنش فرابنفش B مي تواند به عنوان يكي از تنش هاي غالب در رويشگاه طبيعي آويشن دنايي به شمار آيد، هدف از اين بررسي علاوه بر ارزيابي پاسخ هاي فيزيولوژيك آويشن دنايي تحت سه سطح مختلف فرابنفش (فرابنفش محيط، تنش فرابنفش B و كاهش فرابنفش)، ايجاد شرايطي بود كه با كاهش اثرات سوء تغيير سطوح فرابنفش توسط برخي تيمارهاي محافظ (ملاتونين، گلوتاتيون و مخلوطي برابر از نانوكود آهن و روي)، بتوان توليد متابوليت ثانويه القا شده توسط پرتو فرابنفش را از طريق كاهش هزينه صرف شده به رفع اثرات نامطلوب، افزايش داد. آزمايش مزرعه اي به صورت طرح كرت هاي خرد شده در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار و در شرايط طبيعي اجرا شد. نتايج نشان داد در سطح فرابنفش محيطي ملاتونين بيشترين تاثير مثبت را بر فعاليت آنزيم ها داشت. در حالي كه در سطح فرابنفش B و فرابنفش كاهش يافته ، تيمار نانوكود بيشتر موثر واقع شد. تيمار گلوتاتيون اثراتي متفاوت در سطوح مختلف فرابنفش و تا حدي يكسان نشان داد.

The increase in ultraviolet B UV-B) radiation is considered as one of the consequences of climate change in recent years. Nowadays, ultraviolet radiation, particularly from the UV-B range, is considered a regulating factor triggering a global response in the plants rather than a simple stressing factor. UV-B, as a growth modulator, is able to turn metabolic switches between primary and secondary metabolism. The studied physiological characteristics in this study included glutathione reductase, glutathione peroxidase, ascorbate peroxidase, superoxide dismutase, catalase, malondialdehyde, proline, total phenol and chlorophyll a, b and total. The present study aimed to investigate the physiological responses of Thymus daenensis Celak. in their natural habitats under different levels of UV (including ambient UV, elevated UV-B, and excluded solar UV), and to seek conditions that can induce desirable changes using UV (especially UV-B) radiation as an effective elicitor and protectant compounds as antioxidants (including melatonin, glutathione, and nano-fertilizer). The field experiment was conducted by a factorial experiment on base of randomized complete block. The results showed that under ambient UV, melatonin had the positive effect on the activity of studied enzymes. While under elevated UV-B and excluded UV, nanofertilizer treatment was more effective. Glutathione treatment showed different effects at different UV levels and somewhat alike.