مطالعه تحليلي عدالت از منظر عرفان اسلامي

مساله عدالت در تاريخ همواره از موضوعات مورد توجه متفكران ديني و غير ديني بوده است. اگرچه پژوهش هاي بسياري پيرامون چيستي عدالت و اهميت اجرا و الزامات آن از منظر منابع ديني و حقوقي و فلسفي شكل گرفته است، اما كمتر مي توان پژوهشي يافت كه از منظر عرفاني و با تاكيد بر آراي عرفاي مسلمان بدين موضوع پرداخته باشد. تحقيق حاضر كوشيده است تا مساله عدالت را از نگاه هستي شناسي عرفاني مورد مداقه قرار داده و به معرفي و تحليل مولفه هاي اصلي آن بپردازد. لذا پرسش اصلي اين نوشتار آن است كه عدالت از منظر عرفان اسلامي چه شاخصه و ويژگي هايي دارد؟ نگارنده در روي آوردي تحليلي توصيفي به آراي عرفاي مسلمان چنين نتيجه گرفته است كه مولفه هاي «حق، علم به حق، و ميل و حكم بر اساس حق» از اركان سه گانه مفهوم عدالت به شمار مي روند. اهل معرفت اسم عدل را اساسا در كنار اسم حَكَم الهي؛ و در نظام اسمائي به عنوان اسمي تركيبي مطرح مي كنند كه در هر عصري، نبي آن عصر و به طور حقيقي رسول ختمي مرتبت مظهر اسم ياد شده اند. از ثمرات مهم ديگر اين تحقيق بايد به تحقق عدالت اجتماعي توسط انبياي الهي آن هم تنها در پرتو اقامه دين اشاره داشت.