شماره ركورد كنفرانس :
5292
عنوان مقاله :
برجسته سازي اخلاق عدالت محور در تعاليم اسلامي
پديدآورندگان :
جعفري ولني علي اصغر JAFARI_VALANI@YAHOO.COM دانشگاه شهيد مطهري
كليدواژه :
اصول اخلاقي , عدالت اجتماعي , عدالت فردي , انصاف , تعاليم اسلامي
عنوان كنفرانس :
همايش ملي اسلام و ارشهاي متعالي با تاكيد بر عدالت
چكيده فارسي :
اصول اخلاقي پنجگانه: عدالت و انصاف Justice Fairness، رهايي و آزادي Liberation freedom، واقعيت و حقيقت Reality Truth، محبت و عشق Kindness Love، حرمت و حيثيت Respect Prestige، اركاني هستند كه ميتوان سقف سعادت جوامع و شخصيت انسان را بر پايه آنها استوار كرد و در صورت نبود هركدام از اين اركان، كاخ حيات رواني انسان به ويرانه زيست نباتي دگرگون خواهد شد.عدالت و انصاف بهعنوان يكي از اصول اخلاقي، ميتواند حتي نخستين اصل اخلاقي نيز مدنظر قرار گيرد. وجه برتري اين اصل نسبت به ديگر اصول، برخورداري از جنبه اجتماعي است كه عدالت را نسبت به اصول اخلاقي ديگر ممتاز ميسازد.ازاينرو عدالت اجتماعي، بهعنوان يكي از مناقشهبرانگيزترين مباحث اجتماعي، همواره مورد توجه بوده است؛ چراكه بقاي هر جامعه و تداوم آن، به اجراي عدالت بستگي دارد. اجراي عدالت در عرصه اجتماع موجب حفظ و توازن جامعه و حفظ اتحاد و يكپارچگي و وفاق اعضاي جامعه با يكديگر ميشود. درواقع عدالت اجتماعي، به چگونگي توزيع پاداشها در ميان اقشار مختلف اجتماعي ميپردازد.مفهوم عدالت، كليديترين و باارزشترين مفهوم در نظام فكري، و مبناييترين اصل در سلوك سياسي ـ اجتماعي تعاليم اسلامي است. طبق اين ديدگاه، عدالت امري اجتماعي است و در تمامي اركان جامعه با مفاهيم حق، نياز، شايستگي، مساوات و برابري گره خورده است. چنين نگاهي به مفهوم عدالت، نه نگاه محافظهكارانه و انطباق با وضع موجود بوده و نه نگاه صرف مساواتگرايانه است. انطباق پاداشهاي اجتماعي و مادي برحسب تلاش فردي، ارج نهادن حاكم عادل به شايستگيهاي افراد، و رفع حداقل نياز همه افراد جامعه در عين پذيرش خلقت برابر انسانها، وجه امتياز فضاي فكري عدالت اسلامي از ديدگاه مساواتگرايي (برابريگرايي) مرسوم در ادبيات سياسي رايج در غرب است.