ترابط عدالت و مصلحت با تأكيد بر انديشه‌هاي امام علي (ع)

ساليان متمادي اين مسأله مطرح بوده و هست كه چگونه مي‌توان بين عدالت و مصلحت ارتباط برقرار كرد؛ بر همين اساس، عدالت و مصلحت از موضوعات شاخصي است كه در كلام امام علي (ع) به آن پرداخته شده است. تعاريف مختلفي از عدالت مانند «يَضَعُ الْأُمُورَ مَوَاضِعَهَا»، «إِعطَاءُ كُلِّ ذِي‌حَقٍ حَقَّهُ» و ... در كلام حضرت بيان گرديده است. همچنين امام (ع) با عباراتي مانند «صَلاحُ الرّعيّةِ بِالعَدلِ» و «بِالعَدلِ تَصلُحُ الأُمُور» به مصلحت عدالت‌بنيان اشاره نموده كه اساليبي مانند امربه معروف و نهي از منكر، موعظه، شور و استفاده از ديدگاه‌هاي كارشناسان را اقتضا دارد. از طرف ديگر، موانع مختلفي مانند خودسري، سودجويي و مانند آن در راه اجراي عدالت اجتماعي وجود دارد كه در نوشتار حاضر به آن پرداخته شده است. در اين پژوهش برآنيم تا با روش توصيفي-تحليلي ترابط عدالت امام علي (ع) و مصلحت را مورد كاوش قرار دهيم. از يافته‌هاي اين پژوهش اين است كه عدالت، مقوم سبك زندگي اسلامي بوده و حيات اجتماعي بدون عدالت امكان‌پذير نخواهد بود. علاوه بر آن، در تهافت ميان عدالت و مصلحت، عدالت با در نظر گرفتن مصلحت مقدّم مي‌گردد.