مقايسه نمايه هاي SPI و SPImod در پايش خشكسالي چند نمونه اقليمي ايران

مطالعه و پيش بيني خشكسالي مستلزم پايش دقيق اين مخاطره آب و هوايي مي باشد. نمايه بارندگي استاندارد (SPI) پركاربردترين شاخص در پايش خشكسالي مي باشد. اما داراي ايراداتي از جمله عدم درنظرگيري تغييرات فصلي، مشكل خودهمبستگي در پنجره هاي زماني بالا مي باشد. در اين پژوهش، نمايه هاي SPImod و SPI در سه ايستگاه از شمال تا جنوب ايران با شرايط اقليمي متفاوت، در طي دوره ي 55 ساله (1956-2010) با يكديگر مقايسه شدند. مقايسه ضريب همبستگي SPI و SPImod نشان داد كه با افزايش پنجره زماني ضرايب همبستگي افزايش مي يابد. همچنين در مناطق مرطوب دو شاخص مورد بررسي شباهت بيشتري به يكديگر دارند. بر پايه يافته هاي به دست آمده، اختلاف چشمگيري بين SPI و SPImod در همه ايستگاه ها مشاهده شد كه اين اختلاف در گام هاي زماني كمتر مانند يك، سه و شش ماهه، بسيار محسوس تر از گام هاي زماني بالاتر بود و در پنجره هاي زماني بيشتر از 12 ماه، دو شاخص تقريبا منطبق بر يكديگر شدند. همچنين نتايج نشان داد اختلاف اين دو نمايه در ايستگاه هاي خشك تر آشكارتر بود. به نظر مي رسد SPI مخصوصا در مناطق خشك به جاي خشكسالي، خشكي را پايش مي كند. بنابراين استفاده از SPImod به جاي SPI به دليل حذف اثرات فصلي بارش، نتايج دقيق تري ارايه مي دهد.