كم ­آبياري و تاثير آن بر راندمان­ هاي آبياري و بهره­ وري آب ذرت با استفاده از نرم ­افزار SIRMOD

محدود بودن منابع آب كشور باعث شده است كه افزايش راندمان آبياري به عنوان يكي از راهكارهاي اساسي افزايش بهره وري آب در مزرعه مطرح شود. آبياري سطحي رايج‌ترين شيوه آبياري است كه در آن آب به روش ثقلي در سطح زمين جريان مي‌يابد و سطح زمين نقش جذب كننده-انتقال دهنده آب را ايفا مي كند. در اين پژوهش مديريت‏هاي مختلف كم‏آبياري در آبياري جويچه‏اي با استفاده از نرم افزار SIRMOD مورد ارزيابي قرار گرفت. سپس مقادير شاخص‌هاي راندمان كاربرد، ذخيره و يكنواختي بررسي شد. در نهايت با مشخص شدن مقادير عملكرد، بهره وري آب آبياري جهت انتخاب نقطه بهينه مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه مقادير راندمان كاربرد با اعمال كم آبياري از 59/55% به 4/74% افزايش پيدا كرده است. به طوري كه در كم آبياري هاي بيشتر از 20 درصد، مقدار نفوذ عمقي به صفر رسيده و مقدار تلفات رواناب از 8/35 به 4/26 درصد مي رسد. مقدار عملكرد ذرت تيمار شاهد با توجه به تراكم كشت بالا، حدود 90 تن در هكتار در به دست آمد. همچنين نتايج حاكي از آن است كه با اعمال كم آبياري هاي 10، 20، 30، 40 و 50 درصد نياز آبي گياه، مقدار علوفه تر از 9/88 به 6/50 تن در هكتار كاهش پيدا مي كند. اما مقدار بهره وري در تيمار شاهد 16/8 كيلوگرم بر متر مكعب بوده و براي تيمارهاي كم آبياري 10، 20، 30، 40 و 50 درصد نياز آبي به ترتيب 96/8، 46/9، 47/9، 35/9 و 18/9 مترمكعب بر كيلوگرم محاسبه شد. قابل مشاهده است كه ميزان بهره وري در تيمارهاي مختلف اختلاف معني داري با يكديگر نداشته و مي توان از نتايج اين پژوهش براي اراضي مشابه با اين مطالعه جهت استفاده بهينه از منابع آب، بهبود راندمان و افزايش بهره وري در آبياري سطحي استفاده كرد.