بررسي آلاينده‏هاي فلزات سنگين مس، منگنز، آهن بر كيفيت آب رودخانه تجن در محدوده شهري براساس رهنمود WFD

رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﻲ ﻣﻬﻢ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲشوند كه در طول مسير خود به دليل عبور از مناطق مختلف و حمل پساب‏هاي شهري و صنعتي و هرزآب كشاورزي از نوسانات كيفي زيادي برخوردار مي‏باشند. با ورود پساب آلوده به اين منابع آبي بسياري از آلاينده‏‏هاي ميكروبي و شيميايي از جمله فلزات سنگين به آن وارد مي‏گردد. اگر چه تعدادي از اين فلزات در غلظت‏هاي كم به‏عنوان ريز مغذي در زنجيره غذايي عمل مي‏كنند اما تجمع آنها در غلظت‏هاي بالا باعث ايجاد سميت و اثرات نامطلوب زيست‏محيطي در نتيجه به خطر افتادن اكوسيستم آبي منابع مذكور و مصرف‏كنندگان از اين منابع مي‏شود. از اين رو شناخت كافي از ميزان اين عناصر و روند تغييرات آن‏ها امري كاملا ضروري است. پژوهش حاضر با هدف بررسي تغييرات كيفيت آب رودخانه تجن جهت تعيين تاثيرپذيري اكوسيستم رودخانه از منابع آلاينده به فلزات سنگين از جمله مس، منگنز و آهن با نمونه‏برداي در 4 نقطه و طي 7 ماه انجام شد. ‏پس از انجام مراحل آماده‏سازي آزمايشگاهي، غلظت عناصر در نمونه‏ها توسط دستگاه ICP خوانده و براساس رهنمود WFD ارزيابي شد. حداكثر مقادير اندازه‏گيري شده براي آهن، سرب، منگنز و مس به ترتيب 72/7، 48/5 و 15/17 در فصل بهار و شروع فصل گرم و كاهش دبي اندازه‏گيري شد و حداقل مقادير اندازه‏گيري شده نيز به ترتيب برابر 80/0، 35/0، 15/0 در فصل سرد مشاهده شد. از جمله دلايل اين روند كاهشي در كيفيت آب با شروع فصل گرم مي‏توان به كاهش بارندگي، كاهش دبي، ورود انواع آلاينده‏هاي حاصل از پساب‏هاي شهري، صنعتي و كشاورزي اشاره كرد. نتايج به دست آمده نشان داد كيفيت آب رودخانه تجن براساس رهنمود WFD روند كاهشي داشته و بر اساس غلظت اين عناصر به جز عناصر منگنز در وضعيت ضعيف طبقه‏بندي شد.