ارتباط اسيديته خاك در پراكنش قارچ­هاي اكتوميكوريز در راشستان­هاي طبيعي جنگل فريم

The relationship between soil pH and the distribution of ectomycorrhizal fungi in a natural beech stand in the forests of Farim

قارچ‌هاي اكتوميكوريز با افزايش شبكه هاي هيفي گسترده خود در ميان ريشه هاي درختان جنگل كه از طريق آن عناصر غذايي انتقال داده مي‌شوند كمك بسزايي به بوم سازگان جنگل مي‌كنند و نقش مهمي در سلامت جنگل دارند. برخي خواص شيمي خاك مانند pH، نقش مهمي در پراكنش جوامع قارچ‌هاي اكتوميكوريز مي‌گذارند. در محدوده ارتفاعي 1200 تا 2100 متري از سطح دريا، تعداد 15 درخت راش (Fagus orientalis) در هر طبقه ارتفاعي انتخاب و در محل درخت موردنظر از عمق 10 سانتي‌مترنمونه برداري انجام شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اسيديته خاك اختلاف معني داري در طبقات ارتفاعي از سطح دريا داشته است. اسيديته خاك در طبقه ارتفاعي اول يعني ارتفاع 1800 تا 2100 متري از سطح دريا بيشتر از طبقات دوم (1800 تا 1500 متر) و سوم (1500 تا 1200متر) ارزيابي گرديد. اين تفاوت pH به دليل توده راش خالص در طبقه اول ارتفاعي و عمق لاشبرگ بيشتر و آميخته تر در اين طبقه نسبت به ساير طبقات بوده. درواقع ميانگين pH خاك در طبقه ارتفاعي اول، دوم و سوم به ترتيب 5.4،5.9 و 5.5 اندازه گيري شد كه اين اختلاف pH در نوع پراكنش اكتوميكوريزها ثاثيرگزار بود. در بين جنس هاي شناسايي شده، جنس Helvella در كمترين pH خاك (4.18) و Boletus در بيشترين pH خاك (6.18) حضورداشته اند. علاوه بر اين، جنس هاي Thelephora، Clavulicium، Lactarius، Inocybe ، Clavulina، Cortinarius، Hebeloma ،Tomentella.، Russula در pH 5.22 تا 5.98 و جنس هاي Cantharellus ، Amanita و Boletus در pH بيشتر از 6 حضور داشتند.

Ectomycorrhizal fungi play a significant role in the forest ecosystem and are crucial for forest health by expanding their networks among the roots of forest trees, facilitating the transport of nutrients. Meanwhile, some chemical properties of soil such as pH play a significant role in the distribution of ectomycorrhizal fungal communities. In the altitudinal range of 1200 to 2100 meters above sea level (m.a.s.l), 15 beech (Fagus orientalis) trees were selected in each elevation class and soil samples were taken at a depth of 10 cm. The results of the analysis of variance showed that soil acidity had a significant difference among the elevation classes above sea level. In fact, acidity was higher in the first elevation class (1800 to 2100 m.a.s.l) compared to the second (1800 to 1500 meters) and third (1500 to 1200 meters) classes. This is probably due to the presence of a pure beech stand in the first elevation class as well as a greater amount of mixed plant litter in this class compared to the other classes. Average soil pH was 5.9, 5.4, and 5.5 in the first, second, and third elevation class, respectively. This pH difference had an impact on the distribution of ectomycorrhizal species. Among the identified genera, Helvella was found in the soil with the lowest pH (4.18) while Boletus was found in the soil with the highest pH (6.18). Moreover, the genera Thelephora, Clavulicium Lactarius, Inocybe, Clavulina, Cortinarius, Hebeloma, Tomentella and Russula were identified at pH values between 5.22 and 5.98, while the genera Cantharellus, Amanita and Boletus were identified at pH values above 6.