بررسي، نقد و تصحيح ترجمۀ عربي چند عبارت بحث انگيز تاريخ بيهقي

تاريخ بيهقي در سال 1956 ميلادي براي نخستين بار به كوشش يحيي الخشاب و صادق نشأت براساس تصحيح قاسم غني و علي اكبر فيّاض به عربي ترجمه شد. اطمينان از درستيِ ترجمۀ شاهكارهاي متون كهن فارسي بر منتقدان ادبي بايسته و ناگزير است، زيرا ترجمۀ درست و باريك بينِ چنين متوني از يك سو مي تواند به شناخت صحيح ادب و فرهنگ فارسي ياري رساند و از سوي ديگر، پژوهشگران غيرفارسي زبان حوزه هاي گوناگون علمي را به درستي كلام خود پشت گرم كند. تاريخ بيهقي همانند همۀ متون كهن، دشواري هايي دارد كه پژوهشگران زبان و ادب فارسي سال ها كوشيده اند در روشن ساختن آن ها راهگشا باشند. در اين پژوهش، نگارنده بر آن است تعدادي از اين دشواري ها را بررسي كند. روش كار چنين است كه پس از نقل شروح مختلف تاريخ بيهقي از عبارت بحث انگيز، ترجمۀ عربي آن عبارت آورده مي شود و درستي يا نادرستي آن نقد و تصحيح مي شود.