بيهقي، راوي حقيقت و بازداشته از بيان واقعيت

دربارۀ كتاب تاريخ بيهقي گفته اند كه بخش هايي از اوّل و آخر اين كتاب مفقود شده است. درستي و نادرستيِ اين نقل و اين كه به عمد ناچيز كردند يا به غفلت نابود شده‌است، مورد اختلاف است. آيا نبودِ آغاز و انجام اين تاريخ، مانع بيان حقيقت شدهاست؟ آيا ممكن است ابوالفضل بيهقي آگاهانه بخش هايي از اين تاريخ را حذف و ناديده گرفته باشد؟ چه دلايلي مي تواند در رد و يا تأييد پاسخ هاي احتمالي مطرح شود؟ فرضيه اين است كه امكان دارد بيهقي را از انتشار بخش هايي از تاريخي كه براي نوشتن آن رنج برده است، بازداشته باشند و او به رغم حذف و ناديده گرفتن قسمت هايي از وقايع نگاري خود، ضمن بازگو كردن تاريخ دورۀ مسعود غزنوي به بيان حقيقت موجود در دوره هاي قبل و بعد اقدام كرده است. دلايلي در كتاب تاريخ بيهقي ديده ميشود كه با تحليل آن ها اين نظريه به اثبات ميرسد كه نويسندۀ اين تاريخ ارزشمند در بيان واقعيّت ها، محدوديّت هايي داشته است كه با زيركي و ذكاوت و صد البته به واسطۀ تعهد به نويسندگي و قلم و با استعانت از استعاره هاي مفهومي و گاه نشانه ها و كنايه ها تلاش كرده است تا حقايق روزگار خود را آشكار سازد و تا حدّ امكان ما را به آن چه واقع شده است، آگاه نمايد.