ارتباط بين ذهن آگاهي با اضطراب و مهارت هاي مقابله اي در ورزشكاران

هدف پژوهش: جواناني كه ورزش مي كنند، سطح بالايي از عزت نفس، مقبوليت عاطفي، توانايي حل وفصل مشكلات، تحقق اهداف و توانايي هاي اجتماعي را در مقايسه با جواناني كه هيچ ورزش منظمي را انجام نمي دهند، نشان مي دهند. ذهن آگاهي يك روش يا فن نيست، اگرچه در انجام آن روش ها و فنون مختلف زيادي به كار رفته است. ذهن آگاهي را مي توان به عنوان يك شيوه «بودن» يا يك شيوه «فهميدن» توصيف كرد كه مستلزم درك كردن احساسات شخصي است. امروزه به دليل گسترش عوامل اضطراب آفرين و كاهش توان مقابلة انسان در برابر آنها، اضطراب به پديده اي پيچيده و بزرگ تبديل شده است، چراكه تحت تأثير عوامل متعدد قرار دارد. بااين حال، اضطراب يكي از رايج ترين حالت هاي عاطفي است كه مي تواند در رقابت هاي ورزشي مشاهده شود. مهارت هاي مقابله اي به عنوان يكي از مؤلفه هاي اساسي بهداشت رواني مورد بررسي قرار مي گيرد. انواع مقابله شامل مقابله كارآمد؛ مقابله متمركز بر مسئله (مقابله فعال، مقابله مبتني بر برنامه ريزي، مقابله بردبارانه و مقابله جستجوي حمايت اجتماعي كارآمد) و مقابله متمركز بر هيجان (مقابله مبتني بر جستجوي حمايت عاطفي، مقابله مبتني بر تفسير مجدد مثبت، مقابله مبتني بر مذهب و مقابله مبتني بر پذيرش) و مقابله ناكارآمد پرداختن به احساسات دردناك از طريق تفكر آرزومندانه، استفاده از دارو براي فرار از رنج، تفكر منفي، رفتارهاي تكانشي، عدم درگيري ذهني و رفتاري و مقابله به صورت انكار) شرح داده مي شوند. در پژوهشي با عنوان ذهن آگاهي و مهارت هاي مقابله اي به عنوان پيش بيني كننده هاي اضطراب رقابتي در ميان ورزشكاران در اندونزي براي بررسي ذهن آگاهي و مهارت هاي مقابله اي به عنوان پيش بيني كننده اضطراب رقابتي انجام داده اند. آنها نشان دادند كه ذهن آگاهي و مهارت هاي مقابله اي مي توانند اضطراب رقابت در ورزشكاران كاهش دهند. در تحقيقي با عنوان تأثير تمرينات مايندفولنس بر اضطراب و سرسختي ذهني بدني دختران ورزشكار ۱۹ تا ۲۵ سال داده ها را به روش آزمون كواريانس تحليل كردند. نتايج اين مطالعه نشان داد كه تمرينات ذهن آگاهي بر اضطراب رقابتي و استحكام ذهني ورزشكاران دختر تأثير معناداري دارد و به طور كلي نتايج مطالعه آنان نشان داد كه مداخله ذهن آگاهي باعث افزايش استحكام ذهن و در مقابل كاهش اضطراب رقابتي دختران ورزشكار گرديده است. در پژوهشي با عنوان رابطه ي حالت هاي روانشناختي مثبت با سبك هاي مقابله اي دريافتند كه بين حالت هاي روانشناختي مثبت با راهبرد مقابله اي مسئله مدار، رابطه ي مثبت و معنادار همچنين بين حالت قدرداني با راهبرد مقابله اي هيجان مدار رابطه ي مثبت و معناداري وجود دارد. روش و روند پژوهش: روش پژوهش در اين مطالعه همبستگي بود. در اين مطالعه، متغير ذهن آگاهي به عنوان متغير پيش بين و متغيرهاي اضطراب و مهارت هاي مقابله اي به عنوان متغير ملاك در نظر گرفته شد. جامعه آماري اين پژوهش را ورزشكاران انفرادي و تيمي شهر بروجن كه داراي سابقه ورزشي ۳ سال به بالا بودند تشكيل داد. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 116 نفر به دست آمد. ابزارگردآوري اطلاعات، سياهة ذهن آگاهي ورزشي،نسخة اصلي اين سياهه، به زبان انگليسي و در كشور استراليا ساخته شده است. اين سياهه را طي سه مرحله و براي محيط هاي ورزشي ساخته اند. سياهه مذكور حاوي 15 سؤال است كه ممكن است ورزشكاران قبل يا در حين رقابت با آنها روبرو شوند. پرسشنامه اضطراب بك، اين پرسشنامه يك مقياس 21 ماده اي است كه هر مـاده داراي چهـار گزينه است كه از طيف 0 تا 3 نمره گذاري ميشود، اين آزمون داراي دو خـرده مقيـاس اضطراب ذهني و جسمي است و نمره كل اين آزمـون از 0 تـا 63 اسـت. پرسشنامه راهبردهاي مقابله اي ورزشكاران در ورزش رقابتيدر سال 2002 توسط گادريو و بلوندين طراحي شد. اين پرسشنامه در اصل شامل پرسشنامه راهبردهاي مقابله اي در ورزش رقابتي 9خرده مقياس و 39 سوال است كه در هنجاريابي ايراني سوالات آن به 35 سوال تقليل يافته هر سه پرسشنامه در ايران اعتبار يابي شده اند. بـــراي تحليـــل داده هـــا، در بخـــش آمـــار توصيفـــي، از ميانگيـــن و انحـــراف اســـتاندارد، به كمك نرم افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آزمون ضريب همبستگي پيرسون مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. تحليل آماري: نتايج نشان داد كه ذهن آگاهي همبستگي منفي و معنادار با اضطراب دارد و بنابراين ورزشكاراني كه داراي ذهن آگاهي بالاتري هستند اضطراب كمتري تجربه مي كند. با توجه به ضرايب بدست آمده مي توان نتيجه گرفت رابطه بين ذهن آگاهي با راهبردهاي مقابله اي هيجان مدار منفي و از لحاظ آماري معنادار نيست در حالي كه اين رابطه در مورد راهبردهاي مقابله مساله مدار مثبت و معنا دار است. نتايج: از آنجايي كه ورزشكاران براي رشد و كسب مدال هاي ورزشي مجبور به شركت در مسابقه هاي مختلف هستند. اين رقابت ها ممكـن اسـت همراه با شكـست هاي پيـاپي باشد كه ممكن است بر ساير ابعاد زندگي آنان اثر گذاشته و موجب تأ/ثيرات غيرقابل جبراني بر آنان و جامعه ورزشي شود. لـذا، توجـه بـه روان شناسي ورزش و متغيرهاي مرتبط با عملكرد ورزشكاران مـي توانـد نتـايج سـودمندي داشـته باشـد. يكي از فرآيندهايي كه براي بهبود بخشيدن به زندگي افراد جهت دست يافتن دست يافتن به آرامش، و اخذ نتايج بهتري از عمر خود استفاده مي شود؛ روش ذهن آگاهي است. مربيان و معلمان تربيت بدني و دانش آموزان در صورت آگاهي از رابطه بين ذهن آگاهي با اضطراب و سبك هاي مقابله اي براي به دست آوردن نتايج بهتر مي تواند تلاش كنند و به نتايج بهتري دست يابند.