مقايسه تاثير دو نوع تمرين تناوبي و تداومي بر گشادي عروق ناشي از جريان خون و كسر تزريقي در بيماران پيوند عروق كرونري

هدف پژوهش: امروزه به دليل تغيير سبك زندگي، بيماري قلبي عروقي به يكي از دلايل اصلي مرگ و مير در جهان مبدل شده است. كشور ايران نيز از اين الگو مستثني نبوده و بيماري هاي قلبي بويژه بيماري عروق كرونر، يكي از عوامل اصلي مرگ و مير بوده است. در بيماراني كه تحت عمل جراحي بايپس عروق كرونري قرار گرفته اند، برنامه بازتواني به عنوان عاملي تعديل كننده، براي كاهش آسيب هاي احتمالي بعدي در اين بيماران صورت مي گيرد. مطالعات نشان داده اند كه استفاده از تمرين هوازي در دوره بازتواني قلبي بسيار اثربخش بوده و روند بهبود را سريع تر و ميزان مرگ و مير را كاهش مي دهد تنش برشي به هنگام فعاليت بدني بر اثر افزايش برونده قلبي و جريان بيشتر خون به سمت عضله اسكلتي فعال، افزايش مي يابد. افزايش تنش برشي به توليد بيشتر اكسيد نيتريك و سرانجام رگ گشايي بيشتر منجر مي شود، اين پديده را گشادي ناشي از جريان (FMD) مي نامند، كه به عبارت فيزيولوژيك بازخورد منفي محسوب مي شود. پژوهشگران حوزه تندرستي و سلامت بر اين نظر هستند كه بين FMD و مرگ و مير بيماران عروق كرونري ارتباط بسيار زيادي وجود دارد به طوري كه گزارش شده كاهش اين متغير به زير عدد 5/5 سبب افزايش مرگ و مير اين بيماران مي شود. همچنين افزايش كسر تزريقي در اين بيماران خطر گرفتگي مجدد و سكته قلبي را كاهش مي دهد. اكثر تحقيقات اثر بخشي تمرينات تداومي در دوره بازتواني قلبي را مورد بررسي قرار داده اند. احتمال مي رود تمرين تناوبي به علت افزايش جريان خون در ايجاد تنش برشي و افزايش FMD اثر بخش باشد. با اين مفروضه اين تحقيق اثر دو نوع تمرين تناوبي و تداومي بر گشادي عروق ناشي از جريان خون و كسر تزريقي در بيماران پيوند عروق كرونري را مورد بررسي قرار داده است. روش و روند پژوهش: زمودني هاي تحقيق شامل 30 بيمار مرد كه داراي شرايط ورود به مطالعه بودند انتخاب و در سه گروه تمرين تداومي، تناوبي و كنترل قرار گرفتند. جامعه آماري اين پژوهش بيماران پيوند عروق كرونري و نمونه هاي آماري اين تحقيق را بيماران مراجعه كننده به بيمارستان اميركبير اراك كه تحت عمل پيوند عروق كرونري (باي پس) قرار گرفته بودند. آزمودني ها ابتدا در جلسه آشنايي با مراحل آزمون و تمرين شركت نمودند. طول تمرين هشت هفته و با تواتر سه جلسه در هفته بود. سپس، 24ساعت قبل از شروع تمرين بازتواني و 48 ساعت پس از آخرين جلسه تمريني آزمون سونوگرافي جهت محاسبه گشادي ناشي ازجريان و آزمون اكوكارديوگرافي جهت اندازه گيري كسر تزريقي مورد سنجش قرار گرفت. در جلسه اول اوج توان آزمودني ها براي تعيين شدت تمريني هر فرد اندازه گيري شد. براي تعيين شدت تمرين بر اساس برون ده اوج توان، ابتدا به منظور گرم كردن، افراد 10 دقيقه با توان 20 وات بر روي دوچرخه كارسنج ارگولاين(SELECT100 ساخت آلمان، قابليت نصب ECG) ركاب زدند، سپس، مقاومت اوليه بر روي 60 وات تنظيم و هر دقيقه 15 وات اضافه شد. معيار توقف تست واماندگي ارادي، ناهنجاري معني دار در ECG (افت قطعه ST بيش از 2 ميلي متر، يا پاسخ غير طبيعي فشار خون) و بالا بودن ميزان درك فشار (آزمون شفاهي بورگ مقياس 10 واحدي) بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها، از آزمون تحليل كواريانس و در صورت تفاوت، جهت تعيين محل تفاوت از آزمون تعقيبي بونفروني استفاده شد. كليه تحليل‌هاي آماري با استفاده از نرم افزار Spss نسخه 20 انجام شد. يافته ها: نتايج آزمون تعقيبي نشان داد كه تفاوت معني داري بين دو گروه تجربي وجود نداشت. در رابطه با نتايج تحقيق بر كسر تزريقي نتايج نشان داد انجام هشت هفته فعاليت تداومي و تناوبي در قالب بازتواني قلبي در بيماران CABG باعث افزايش معنادار مقادير كسر تزريقي شد، تمرين تناوبي تاثير بيشتري بر ارتقاي كسر تزريقي داشت. نتايج: در اين مطالعه مشخص شد كه تمرين تداومي و تناوبي روشهاي ايمن و موثر از برنامه تمريني هستند كه در بهبود عملكرد اندوتليالي، ظرفيت عملكردي، كسر تزريقي و نيز كاهش عامل التهابي خطرزاي قلبي hs-Crp در بيماران قلبي عروقي پس از عمل بايپس عروقي موثر مي باشد همچنين تمرين تناوبي توانست اوج توان را بيشتر از تمرين تداومي افزايش دهد. اين موارد مي تواند عملكرد قلبي در اين بيماران را ارتقا، نرخ مرگ و مير را كاهش و عملكرد بيماران در زندگي روزمره را بهبود بخشد.