مروري بر تجارب برخورد با سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي ايران با تأكيد بر راهبرد توانمندسازي

دستيابي به يك الگوي صحيح و منطقي به منظور توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي در جمهوري اسلامي ايران، مستلزم واكاوي و تدقيق در تجارب متعدد و مختلف داخلي صورت گرفته در ارتباط با توانمندسازي سكونتگاه‏هاي خودروي شهري در ايران است. شناخت وضعيت موجود و همچنين توجه به تفاوت‏ها و تمايزات انواع مختلف سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي ايران بسيار حائز اهميت است. پژوهش حاضر به مرور تجربيات برخورد با سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي ايران با تأكيد بر راهبرد توانمندسازي پرداخته است. روش پژوهش، توصيفي – تحليلي است. در پژوهش حاضر به بررسي طرح‏هاي توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي‏اي كه در 10 سال اخير در 25 شهرِ كشورِ ايران انجام شده است، پرداخته‏ايم. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه 18 استان از 31 استان كشور ايران، به طور مستقيم با مسئله سكونتگاه‏هاي غيررسمي مواجه است. وضعيت اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و ... ساكنين سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي مختلف ايران و همچنين تيپولوژي مساكن غيررسمي يكسان نيست. نتايج ديگر پژوهش نشانگر آن است كه بين نظرات ساكنين سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي مختلف ايران در ارتباط با اهميت و اولويت ابعاد توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي تفاوت‏هاي اساسي وجود دارد. در برخي از محلات بعد اقتصادي توانمدسازي از درجة اهميت بالاتري برخوردار است؛ در برخي محلات بعد اجتماعي و در برخي محلات بعد كالبدي؛ همچنين ميزان موفقيت طرح‏هاي توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي مختلف كشور متفاوت است. اين مهم نشانگر آن است كه برنامه‏ريزي و مديريت به منظور توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي ايران بايستي متناسب با شرايط خاص همان شهر، منطقه و يا محله صورت بگيرد؛ بعبارت بهتر مي‏توان گفت تجويز نسخه‏اي واحد در ارتباط با توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي در شهرهاي مختلف ايران كه همراه با عدم توجه به تفاوت‏هاي موجود در اين سكونتگاه‏ها در نقاط مختلف كشور مي‏باشد، يكي از علل عدم توفيق طرح‏هاي توانمندسازي سكونتگاه‏هاي غيررسمي در اكثر شهرهاي ايران بالأخص در كلانشهرها مي‏باشد.