طراحي مدل بسترهاي شهر هوشمند مجهز به اينترنت اشيا در بخش بازيافت شهري تبريز

در دهه‌هاي اخير با توجه به تحولات مختلف اقتصادي، اجتماعي و فناورانه مانند افزايش شهرنشيني، تغيير در الگوي مصرف، مصرف‌گرايي و افزايش نفوذ و بهره‌برداري از فناوري‌هاي نوين، زندگي بشر با مسائل جديدي در سبك زندگي و محيط زيست مواجه شده است. مسائلي مانند كمبود منابع، آلودگي آب‌هاي زيرزميني، آلودگي هوا، پسماند و ... به مسائل كليدي براي بشر تبديل شده‌اند كه بر آينده و بقاي بشر تأثير مي‌گذارند. يكي از چالش‌هاي ذكرشده، پسماند است كه در صورت نبود مديريت مشكلات زيادي براي بشر توليد مي‌كند؛ اما مي‌توان از اين چالش به‌عنوان فرصت استفاده كرد. با توجه به هزينه‌هاي فراوان مديريت پسماندهاي شهري، ايجاد بهبودهاي اندك در مديريت پسماندهاي شهري، منجر به صرفه جويي‌هاي بزرگ در هزينه‌هاي مديريت پسماندها خواهد شد. اينترنت اشيا يكي از ابزارهاي كارآمد و مناسب براي كاهش هزينه‌هاي جمع آوري و مديريت پسماندهاي شهري است لذا مي‌توان با بهره گيري از اينترنت اشيا مسئله بازيافت پسماند را بصورت هوشمند برنامه ريزي كرد اما با توجه به نوين بودن مبحث اينترنت اشيا در مسئله بازيافت شهري بايستي بسترهاي مورد نياز آن در جامعه ايجاد شده باشد از اينرو اين پژوهش با درك اين ضرورت و با روش داده بنياد با رويكرد اشتراوس و كوربين بسترهاي مورد نياز شهر هوشمند مجهز به اينترنت اشيا در بخش بازيافت شهري تبريز را شناسايي نمود كه در اين جهت فراتركيب پيشينه و مصاحبه با خبرگان (16 نفر از مسئولان مناطق 10 گانه شهرداري تبريز) به روش هدفمند و در حد اشباع نظري انجام شد و سپس به روش داده بنياد -اشتراوس و كوربين و با كدگذاري سيستماتيك مصاحله ها تحليل شد كه يافته‌ها نشان داد تعداد 62 شاخص به‌عنوان بسترهاي شهر هوشمند مجهز به اينترنت اشيا در بخش بازيافت شهري تبريز تحت شرايط علّي (زيرساخت‌هاي فني، اقتصادي و فيزيكي)، عوامل زمينه‌اي (زيرساخت‌هاي اجتماعي و زيست محيطي)، عوامل مداخله گر (ساختارهاي اجتماعي، هزينه و تكنولوژي)، راهبردهاي ساختاري، اقتصادي و آموزشي و طي سه گروه پيامدهاي اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي دسته بندي و نهايتاً مدل پارادايمي رسم شد كه مدل پژوهش به روش گليزر و اشتراوس و در چهار بُعد تطبيق، قابليت فهم، قابليت تعميم و كنترل اعتباريابي شد و نهايتاً نتايج نشان داد كه چهارچوب ارائه شده در اين پژوهش مي‌تواند به هوشمند شدن بخش بازيافت شهري تبريز با استفاده از اينترنت اشيا و كاهش پسماندها و بهبود بازيافت ختم شود.