بررسي اثر ناهمگوني لايه اي سنگ مخزن بر روي ذخيره سازي زير زميني هيدروژن

ذخيره سازي زير زميني هيدروژن به عنوان يكي از روش هاي مناسب تامين انرژي پاك و كاهش ميزان گاز هاي گلخانه اي در سطح جهان معرفي شده است. ذخيره سازي زيرزميني هيدروژن داراي چالش هاي متفاوتي مي باشد كه هر كدام تاثيرات متفاوتي بر روي ميزان بازيابي نهايي هيدروژن و در نتيجه برآورد هزينه آن دارد. يكي از مهم ترين چالش هاي پيش رو انتخاب يك ساختار متخلخل يا مخزن ذخيره سازي زير زميني مناسب است تا بتوان ميزان هدر رفت آن را به حداقل ممكن رساند. ايران به دليل داشتن مخازن زير زميني نفتي، گازي و همچنين آبده هاي متعدد يكي از كشورهاي با پتانسيل بالا براي پياده سازي و بهره وري اين نوع از ذخيره سازي مي باشد. از آنجايي كه مخازن زير زميني ايران معمولا داراي ناهمگوني هاي مختلفي مانند حضور شكاف و يا لايه هاي تراوا در يك مخزن با تراوايي نسبتا پايين و يا حضور لايه هاي ناتراوا در يك مخزن با تراوايي مناسب مي باشند، به همين منظور در اين مقاله با استفاده از شبيه سازي ميداني، اثر ناهمگوني لايه اي سنگ در ذخيره سازي زير زميني هيدروژن در دو مدل ساختاري آبده (طاقديس و شيب دار) مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان مي دهد كه ناهمگوني مخزن تاثير قابل توجهي در موفقيت يا عدم موفقيت ذخيره سازي هيدروژن دارد به نحوي كه حضور يك لايه تراوا در يك بستر متخلخل با تراوايي پايين گرچه باعث افزايش دبي تزريق (تزريق پذيري) هيدورژن در مرحله تخليه (يا ذخيره سازي) مي گردد، اما باعث توليد 10 برابري آب، در نتيجه كاهش فشار مخزن و كاهش بازدهي توليد هيدروژن در مرحله آشام يا بهره برداري مي شود. در مدل شيبدار اين اثرات منفي نسبت به مدل طاقديس كمتر است. از اينرو بررسي ميزان ناهمگوني، شكل مخزن و مشخصه سازي مخزن قبل از پياده سازي ذخيره سازي هيدروژن بسيار حائز اهميت است.