بررسي تطبيقي رمان كوچۀ مدق نجيب محفوظ با رمان خانۀ خار عبدالحسين فرزاد بر اساس نظريۀ ساخت‌گرايي تكويني گلدمن

امروزه نگاه جامعه‌شناختي، نگاهي پر طرفدار و رايج در مطالعات ادبي است. جامعه‌شناسي ادبيات، شاخه‌اي از جامعه‌شناسي است كه به منظور مفهوم نمودن پيوندهاي متن ادبي و جامعه، به بررسي رابطه اثر ادبي و ساختارهاي اجتماعي، سياسي و اقتصادي مي‌پردازد. در اين پژوهش كه به صورت توصيفي – تحليلي صورت گرفته است، دو رمان كوچۀ مدق نجيب محفوظ و خانۀ خار عبدالحسين فرزاد بر اساس نظريۀ ساخت‌گرايي تكويني گلدمن به صورت تطبيقي مقايسه شده‌اند. هدف از اين بررسي، ترسيم وجود اشتراك و افتراق ميان دو رمان كوچۀ مدق و خانۀ خار و پيگيري زمينه‌هاي احتمالي تأثيرپذيري عبدالحسين فرزاد از نجيب محفوظ است. يافته‌هاي اين پژوهش، گوياي آن است كه مسائلي چون زنان در جامعه، فمنيسم، دوگانۀ مدرنيته و سنّت، نگاه به خانواده، كاربرد رمزي مسائل اجتماعي و مسئلۀ فقر از مشتركات مضموني دو رمان مورد بررسي است. به نظر مي‌رسد نگاه دو نويسنده در تمامي مؤلفه‌ها داراي شباهت است اگرچه در فرم و چگونگي تفاوت‌هايي ديده مي‌شود. همچنين اثر عبدالحسين فرزاد به منظور تبيين ديدگاه اجتماعي، از اشارات ديني به صورت آشكار بهره نجسته‌است، درحالي كه نجيب محفوظ به اين حوزه توجه بيش‌تر و آشكارتري دارد..