ارتباط تكانه نفتي و تكانه سياست پولي در ايران

The relationship between oil impulse and monetary policy impulse in Iran

در ادبيات اقتصادي، هر گونه انحراف مقادير متغيرها از روند بلندمدت مقادير انتظاري آنها تكانه ناميده مي شود. در اين نگرش با توجه به ماهيت متغيرها، ساختار اقتصادي و بستر زماني كه متغيرها در آن شكل گرفته اند، روند انتظاري متفاوتي براي هر متغير اقتصادي و در نتيجه تكانه هاي مرتبط مختلفي متصور خواهد بود. تكانه هاي نفتي اغلب به عنوان يكي از مهم ترين علت هاي بيروني نوسان در توليد ملي در نظر گرفته مي شود.. در اين مقاله ارتباط تكانه نفتي و تكانه پولي در ايران به روش كتابخانه-اي مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد. اين موضوع از آن جهت اهميت دارد كه تكانه قيمت نفت به عنوان يكي از مهمترين حامل هاي انرژي بر تصميمات همه ي فعالان اقتصادي از جمله خانوارها و بنگاه ها تأثيرگذار مي باشد. بررسي ها نشان مي دهد كه در ايران تكانه هاي نفتي به واسطه تغيير در درآمدهاي نفتي، مي توانند در گام نخست از طريق تأثيرگذاري بر تأمين مالي دولتها، منجر به سياست مالي انبساطي شوند، اما تبديل درآمدهاي ارزي نفت به پول داخلي در كشورهاي صادركننده و ناتواني بانكهاي مركزي در خنثي سازي اثر اين اقدام مالي، با افزايش خالص دارايي هاي خارجي بانك مركزي، منجر به افزايش پايه پولي و حجم پول و در نهايت رشد نقدينگي مي شود، بنابراين تكانه افزايش درآمدهاي نفتي، به تكانه پولي انبساطي منتهي مي شود.

In economic literature, any deviation of variable values from the long-term trend of their expected values is called impulse. In this view, according to the nature of the variables, the economic structure and the context of the time in which the variables were formed, a different expectation process will be imagined for each economic variable and as a result, different related impulses. Oil shocks are often considered as one of the most important external causes of fluctuations in national production. In this article, the relationship between oil shocks and monetary shocks in Iran is discussed and investigated in a library-based way. This issue is important because the oil price impulse as one of the most important energy carriers affects the decisions of all economic actors, including households and companies. Studies show that in Iran, oil impulses due to changes in oil revenues can lead to an expansionary fiscal policy in the first step by affecting the financing of governments, but the conversion of oil foreign exchange revenues into domestic money in the countries exporters and the inability of central banks to neutralize the effect of this financial measure, with the increase of the net foreign assets of the central bank, leads to an increase in the monetary base and the volume of money and finally to the growth of liquidity, so the impulse to increase oil revenues leads to an expansionary monetary impulse to be