خودانتقادي در اشعار پايداري قيصر امين‌پور

با شروع جنگ تحميلي جرياني جديد در ادبيّات ايران به نام ادبيّات دفاع مقدس به وجود آمد و بسياري از شاعران دست به سرايش اشعاري با موضوع دفاع مقدس زدند. از جمله مضاميني كه در شعر شاعران دفاع مقدس در سال‌هاي جنگ و پس از آن به چشم مي‌خورد، مضمون خودانتقادي است. از خودانتقادي با عناوين ديگري نظير خوداتهامي، خودملامتي، خودمحاكمه‌اي، نقد خويشتن و غيره ياد مي‌شود. شاعر دفاع مقدس با ديدن عظمت و بزرگي ايثار رزمندگان به حقيربودن جايگاه خود در برابر آن‌ها پي مي‌برد و از خود انتقاد مي‌كند. خودانتقادي در شعر دفاع مقدس به شكل‌هاي مختلفي نظير غبطه‌خوردن به مقام شهدا، خودانتقادي به سبب فراموشي آرمان‌هاي شهدا، سرزنش خويش به عنوان تماشاگر و همچنين خودانتقادي همراه با آرمان‌گرايي ظاهر مي‌گردد. از جمله شاعراني كه در اشعار او نمودهاي مختلفي از خودانتقادي را مي‌توان مشاهده كرد، قيصر امين‌پور است. خودانتقادي در اشعار قيصر به شكل‌هاي مختلفي نظير انتقاد از خويشتن پس از ديدن تفاوت ميان خود و رزمندگان، خودانتقادي همراه با غبطه‌خوردن به شهيد و شهادت، انتقاد اجتماعي همراه با اعتراض و هشدار، سرزنش خود به عنوان تماشاگر، خودانتقادي و آرمان‌گرايي توأمان و خودانتقادي به سبب فراموشي آرمان‌هاي شهدا، بروز مي‌كند. در اين پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش تحليلي- توصيفي و با تكيه بر مطالعات كتابخانه‌اي ضمن توضيح مضمون خودانتقادي در شعر پايداري و دفاع مقدس، نمودهاي آن در شعر قيصر امين‌پور تحليل و بررسي شود.