روانشناختي عشق در اشعار پروين بر مبناي نظرية مكانيسم دفاعي فرويد

ادبيات و عشق، همواره قرين هم بوده‌‌اند و هر شاعري از زاويه‌اي به عشق، گرويده است. در اين ميان امّا، گويي پروين از اين قاعده مستثناست. پرسشي كه در اين جستار مطرح مي‌شود اين است كه آيا حقيقتاً در دفتر شعر پروين حرف عاشقانه‌اي وجود ندارد؟ براي يافتن پاسخ، با استناد به نظريۀ مكانيسم دفاعي فرويد و ضمير ناخودآگاه و تيپ‌هاي شخصيتي كه يونگ مطرح مي‌كند، با استفاده از روش مطالعۀ توصيفي-تحليلي، احوال و اشعار پروين بررسي شده و اين نتيجه حاصل مي‌شود كه با توجه به تيپ شخصيتي انديشه‌گر، درونگرا و وابسته و نيز دوگانگي ميان انديشه و احساس، همچنين ترس از واپس زده شدن و تنهايي، پروين به شدّت از نزديك شدن به احساسات و عواطف خود پرهيز كرده و با كتمان آن‌ها، بيشتر متوجّه معقولات و اخلاقيات و عرفان شده است. در واقع، دفتر شعر خالي از «عشق» و سرشار از موعظۀ پروين، واكنشي ناخودآگاه و دفاعي در برابر غليان احساسات اوست و مي‌توان عشق پروين را در سطور نانوشتة ديوانش خواند.