ارزيابي ريسك كيفي خطرات و مديريت عمليات حوادث مواد خطرناك در آتش نشاني

Qualitative risk assessment of risks and operations management of hazardous materials incidents in firefighting

با توجه به وسعت و تنوع محلها و نوع مواد شيميايي, نحوه ي مقابله با حوادث احتمالي اينگونه مواد به آشنايي كامل با همه تركيبات , نحوه ي نگهداري ونحوه ي اطفا را ميطلبد. تمامي توليد كنندگان و توزيع كنندگان ,اطلاعات كامل مواد شيميايي خود شامل :نام ماده ,اطلاعات شيميايي,شدت سميت تنفسي و پوستي , سميت هوا در اثر انتشار ,سميت گازهاي حاصل از سوختن ,شعاع خطر ودامنه تخليه محيط ,لباس وپوشش تيم عملياتي در مواجه با آن , نكات بهداشتي و كمكهاي اوليه , روشهاي اطفا حريق , نقطه جوش ,نقطه اشتعال دماي خود بخود سوزي , پهناي اختلاط قابل انفجار , حلاليت در آب ,چگالي نسبي بخار ماده شيميايي يا مايعات شيميايي و توضيحات ديگر را در اختيار سازمانهاي آتش نشاني قرار مي دهند , چه بسا اين اطلاعات بسيار محرمانه بوده و نبايد در اختيار همه قرار گيرد مخصوصاَ شركتهاي رقيب ولي همه مي دانند اين اطلاعات در اختيار افراد غير قرار نگرفته بلكه در دسترس ناجيان قرار گرفته است.كشورهاي پيشرفته به دليل اينكه توليد كننده اصلي خودشان هستند , با خطرات بالقوه اين مواد نيز بخوبي آشنا بوده و نحوه ي مقابله با آن را نيز بخوبي مي دانند , با اين وجود تمامي اطلاعات را در اختيار آتش نشاني و مراجع مرتبط ديگر قرار مي دهند با توجه به اينكه مسئولين كارخانجات و انبارها مقررات ايمني را به نحوه درستي رعايت مي كنند . ولي در كشورهاي توسعه نيافته و يا در حال توسعه به دليل فقدان قوانين كامل و مقررات ايمني و فقدان اطلاعات اگر حريق يا حادثه مواد شيميايي و يا كالاهاي خطرناك رخ دهد , امداد گران كاري بس مشكل را پيش روي خود مي بينند. كاربرد مواد جديد در كنار اينكه منافع بيشماري براي نسل بشر بدنبال آورد، به همان نسبت او را درگير معضلات جديدتر ساخت. ‌ بروز حوادث متعدد شيميايي يكي از مهمترين پيامدهاي سوء كاربرد اين مواد محسوب مي شود كه نه تنها باعث تحميل خسارات اقتصادي و زيست محيطي شديد بر جوامع انساني مي گردد، بلكه امنيت مردم را نيز به‌شدت تهديد مي‌نمايد. هر باري كه هشدارحوادث مواد شيميايي داده مي شود به دليل ضعف در انتقال اطلاعات به فرمانده حادثه , او نگران است كه با چه حريق يا حادثه اي روبرو خواهد شد.در اين مقاله تلاش شده تا با بررسي جمبه هاي مختلف مواد خطرناك و با بهره گيري از شيوه هاي ارزيابي مخاطرات شيميايي به تدوين نحوه مديريت اين مواد پرداخته شود.