تبيين تمدن دريايي در اسلام و جهان

امروزه نياز به رويكرد جديدي به دريا و توسعه پايدار دريا محور مي باشد. آلفرد ماهان با ارائه نظريه قدرت دريايي باعث توجه ويژه سياست مداران به دريا و دريانوردي شد. نظريه قدرت دريايي علي رغم داشتن جنبه­هاي مثبت و منفي مورد نقد محققان قرار گرفته است. يكي از مهم­ترين مسايلي كه رهبر معظم انقلاب در بيانه گام دوم انقلاب بر آن تأكيد كرده­اند تمدن­سازي است. از طرفي يكي از منابع تمدن­سازي در ايران، كه متأسفانه تاكنون به آن زياد توجه نشده است، دريا است. با تحليل نظريه قدرت دريايي و با يك رويكرد انتقادي نسبت به آن و با بررسي دقيق ادبيات مرتبط با قدرت دريايي، ضمن در نظر گرفتن ديدگاه خبرگان، مي­توان نظريه تمدن دريايي را به جاي قدرت دريايي ارائه كرد. در اين تحقيق با ارائه نظريه ماهان و سپس بررسي تاريخي تمدن دريايي از صدر اسلام، سعي شده است تا ديدگاه جامعي از تاريخ تمدن دريايي ارائه گردد. ضمن توجه به نقاط مثبت نظريه قدرت دريايي ماهان، اشاره شده كه اين نظريه باعث توسعه نگاه سلطه­گرايانه و استعماري آمريكايي ها از طريق دريا شده است. در نهايت مي­توان نتيجه گرفت كه دريا عرصه­ي تمدن­سازي بوده و نه جنگ و استعمار و از طرفي توانايي ايجاد دو سو تواني در مديريت بخش اقتصاد دفاعي را كه شامل اقتصاد ناوگان تجاري و اقتصاد ناوگان نظامي را دارا مي باشد.