ارتباط سواد سلامت و ارتقاء بهداشت محيط

زمينه و هدف: دانشگاه هاي علوم پزشكي نياز مبرمي به تحقق سواد سلامت كاركنان خود دارند. در عين حال، عليرغم اينكه پارادايم سواد سلامت مدت زمان زيادي است كه در رابطه با آموزش و بهداشت معرفي و امـروزه تحقيقات متعددي پيرامون آن انجام شده اسـت، امـا آنچـه مشـهود اسـت آن اسـت كـه هنـوز براي اين نوع سواد، الگويي جامع براي دانشگاه هاي علوم پزشكي شناسايي و تدوين نشده است و بسياري از پيشايندهاي آن ناشناخته باقي مانده است؛ از طرفي، ضعف سواد سلامت در بين كاركنان، از جمله چالش هاي عمده در اين مراكز است. بر اين اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، ارائه مدل ارتقاي سواد سلامت كاركنان آموزشي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل با رويكرد نظريه‌پردازي داده‌بنياد بود. روش كار: روش پژوهش، تحليل محتواي كيفي مبتني بر «نظريه پردازي داده بنياد» و ابزار پژوهش مصاحبه نيمه ساختار يافته عميق، با جامعه آماري مشتمل بر صاحبنظران و اساتيد برجسته دانشگاه علوم پزشكي اردبيل كه با روش هدفمند نسبت به انتخاب نمونه هاي آماري تا مرحله اشباع نظري در داده ها به تعداد 10 نمونه و روش تجزيه و تحليل از طريق كدگذاري با الهام از نظريه گلاسر و با استفاده از نرم‌افزار MaxQDA به استخراج مقوله هاي مربوط به الگو اقدام گرديد. يافته ها: مطابق با نتايج، در كدگذاري باز، 213 كد اوليه، در كدگذاري محوري 71 مقوله عمده و در كدگذاري انتخابي 11 مقوله هسته اي در قالب شرايط علّي، زمينه اي، مداخله گر، راهبردها/ اقدامات، پيامدي و پديدۀ اصلي (سواد سلامت) طبق بندي شده اند. در جهت تحقق اهداف پژوهش بر مبناي نظريه پردازي داده بنياد، سواد سلامت به عنوان پديدۀ اصلي در قالب يك الگوي منطقي و با تكيه بر فهم آن با شرايط (علّي، زمينه اي و مداخله گر)، راهبردها/ اقدامات و پيامدها مشخص گرديد. نتيجه گيري: در نتيجه مي توان گفت با حركت به سوي اين الگو، شاهد ارتقاي اساسي در سواد سلامت كاركنان آموزشي دانشگاه علوم پزشكي اردبيل را شاهد بود.