تخريب محيط زيست به مثابه جنايت بين‌المللي تا حق سلامت كودكان (از قواعد ماهوي تا شكلي)

در دهه‌هاي اخير با شكل‌گيري جنبش‌هاي حمايت از بزه‌ديدگان، بحث حمايت از كودكان بزهديده نيز به شدت مورد توجه قرار گرفته است. كودكان به عنوان يكي از آسيب پذيرترين اقشار جامعه بيش از ديگر بزه‌ديدگان نيازمند حمايت و مراقبت هستند. از اين رو اسناد بين‌المللي‌ توجه ويژه‌اي به حمايت از حقوق كودكان بزه‌ديده مبذول كرده‌اند. يكي از حقوق بنيادين كودكان بزه ديده، حق بر مشاركت در فرايند كيفري مي باشد. كودك بزه‌ديده بايد اين حق را داشته باشد كه همانند بزرگسالان، در تمام مراحل فرايند كيفري مشاركت فعال داشته باشد و بتواند ديدگاه‌ها و نظرات خودش را آزادانه بيان كند. در همين راستا در اسناد بين المللي متعددي مانند بند دوم ماده ۱۲ كنوانسيون حقوق كودك و پاراگراف ۲۱ اعلاميه رهنمودهاي عدالت در موضوعات مرتبط با كودكان بزه ديده و گواه جرم، به حق بر مشاركت كودكان بزه‌ديده در فرايند كيفري اشاره شده است. مطابق مفاد ماده ۱۲ كنوانسيون و تفسير كميته حقوق كودك از اين ماده، اعمال حق مشاركت كودكان در فرايند كيفري در پنج مرحله آماده سازي كودك، شنيدن كودك، ارزيابي اهليت كودك، ترميم و جبران خسارت صورت مي‌گيرد. از سويي ديگر رعايت حق مشاركت كودكان بزه ديده مختص نظام‌هاي كيفري ملي نيست و در نظام عدالت كيفري بين المللي نيز اين حق مورد توجه قرار مي گيرد. در همين راستا در پرونده توماس لوبانگا به كودكان بزه ديده اجازه مشاركت داده شد. همچنين دادستاني ديوان كيفري بين المللي در سال ۲۰۱۶ سندي تحت عنوان خط مشي در مورد كودكان صادر كرد كه گامي بلند در راستاي تحقق حق مشاركت كودكان بزه ديده در ديوان مي باشد.