راهبردهاي مديريت معنويت در بُعد فردي و اجتماعي

حقيقت معنويت و مواجهه‌ي آن در عرصه‌ي مديريت، با منهج‌ها و راهبردهاي بي‌شمار ارائه شده است. ازاين‌رو، بايسته است مديريت معنوي مطابق با آموزه‌هاي اسلامي مورد بررسي و تبيين قرار گيرد. نتايج اين پژوهش كه جمع‌آوري داده‌هاي آن به‌صورت كتابخانه‌اي است، نشان مي‌دهد مواجهه مديريتي در اسلام (باعنايت به آموزه‌هاي قرآن و تعاليم نبي مكرم اسلام) در عرصه‌ي فردي با لحاظ بينش توحيدي، انديشه‌ورزي، تعالي‌بخشيِ سطح آگاهي، پرهيز از دنياگرايي، شرح صدر، رعايت اخلاص و... ملازم است. در عرصه‌ي فرافردي يا اجتماعي يا سازماني نيز با حق‌مداري، كمال‌جويي، پيكار با رهزنان دين، تقيد به اصل شايسته‌سالاري، ضرورت بسط عدالت، تبيين و روشنگري، جذب حداكثري و استفاده از ظرفيت توده‌هاي مختلف، تقريب دين به علم و پرهيز از بيانات غيرمستند و... همراه مي‌باشد. چنين مديريتي از مادي‌گراييِ صرف مبتني بر علم و عقل و تجربه مبرّاست. رعايت اين موارد در مديريت معنويت آحاد جامعه ازسوي حاكميت نيز مؤثر و ضروري است و بايسته‌هاي آن در هرسه سطح باهم مرتبط هستند. البته توجه به مقتضيات زمان امري بديهي است. درنهايت روشن مي‌شود حضور افرادي كه واجد شاخص‌هايي از رشد معنوي باشند و مديراني كه بر اين مبنا به ترسيم چشم‌انداز سازمان يا جامعه‌ي خود بپردازند، نويدبخش آينده‌اي روشن و نيل به مدينه‌ي فاضله خواهند بود.